Research More popular because you’re older? Relative age effect on popularity among adolescents in class

Abstract

Previous studies have found a significant effect of pupil’s month of birth on their school- and sports performances. The current study investigates whether this so-called relative age effect also exists in a rather unexplored domain, namely popularity among adolescents in school classes. Whereas prior studies examined relative age related to the cut-off date at primary school entry, we also study possible relative age effects regarding the age composition within pupils’ current school class. Data are from nationally-representative surveys among 14–15 year-old pupils from the Netherlands, Sweden and England. Results indicate a statistically significant positive relation of both types of relative age with popularity status in classes. The relation of past relative age is particularly strong in England, which has a system of social promotion, whereas current relative age is strong in the Netherlands, with its system of grade retention. These findings underscore the importance of education policy.

Abstract (Nederlandse vertaling via Google Translate)

Eerdere studies hebben een significant effect gevonden van de geboortemaand van leerlingen op hun school- en sportprestaties. De huidige studie onderzoekt of dit zogenaamde relatieve leeftijdseffect ook bestaat in een vrij onontgonnen domein, namelijk populariteit onder adolescenten in schoolklassen. Waar in eerdere studies de relatieve leeftijd werd onderzocht in relatie tot de einddatum van de basisschool, bestuderen we ook mogelijke relatieve leeftijdseffecten met betrekking tot de leeftijdssamenstelling binnen de huidige schoolklasse van leerlingen. De gegevens zijn afkomstig uit landelijk representatieve enquêtes onder 14-15-jarige leerlingen uit Nederland, Zweden en Engeland. De resultaten wijzen op een statistisch significant positief verband tussen beide typen relatieve leeftijd en populariteitsstatus in klassen. De relatie tussen de relatieve leeftijd in het verleden is bijzonder sterk in Engeland, dat een systeem van sociale promotie heeft, terwijl de huidige relatieve leeftijd sterk is in Nederland, met zijn systeem van het behouden van cijfers. Deze bevindingen onderstrepen het belang van onderwijsbeleid.

Conclusions and discussion

The aim of this study was to investigate whether there exists a Relative Age Effect (RAE) in popularity status of adolescents in class. Two types of relative age were distinguished; next to month of birth with regard to the prevailing cut-off date in primary education, which is the measure for relative age used in previous research [1, 3], the current age composition in class was introduced. Both types of relative age were tested among 14–15 year old pupils from England, the Netherlands and Sweden.

Results confirm that the month of birth in relation to the cut-off date, i.e., past relative age, does indeed have a small positive influence on popularity. In other words, youth who were relatively older when starting primary school were more likely to be seen as popular in secondary school. For the concept of current relative age, however, we find that this matters in the Netherlands, but not in Sweden and England.

Our study thereby suggests that education policies moderate the relation of relative age with popularity. The contrast is most pronounced between England and the Netherlands. In England, which has a clear system of social promotion in policy and practice, pupils who are the youngest when entering primary school are likely to remain the youngest pupil in their cohort and class. In the Netherlands, grade repetition is common and, so we assume, class skipping, which means that the age composition in class is subject to (yearly) change due to grade repetition and skipping. It also means that in the Netherlands there is a wider age range of students in the classroom, amplifying the (potential) visible age differences between youth and contributing to popularity nominations. This led to the expectation that past relative age would have a stronger association with popularity in England, while current relative age would stronger relate to popularity in Dutch pupils. Results confirm this pattern in the model with both types of relative age.

One policy implication is that teachers in England should become more aware of the enduring impact of the cut-off date when students enter primary school: it affects their well-being [7, 12], popularity and educational outcomes in secondary education [5–9]. In the Netherlands, by contrast, teachers should realize that grade repetition can influence their students beyond their educational outcomes. Those who repeat a grade are more popular than their peers, which can provide them with more self-confidence and status, but also affects the peer hierarchy of the new class that he or she enters when repeating a grade. Based on these cross-sectional findings we cannot make strong arguments for one system over the other, but findings suggest that the impact of relative age depends on educational systems.

Sweden falls in between the extreme cases of England and the Netherlands, the tentative findings from our study suggest. In theory, Sweden has a system of social promotion (like England), but in practice we see that grade retention occurs (like the Netherlands), but not so often. Although we excluded pupils in Sweden who reported to have skipped a class, we suspect that this may not capture all pupils in our dataset who repeated or skipped a grade in Sweden. First, because ‘grade repetition’ is not in line with the official policy of social promotion. Hence, it may occur more widely than we find (5%); it may be something that happens in practice but without the ‘label’ of ‘grade retention’ associated with it. Second, there can also be pupils in Sweden who were kept one year longer in kindergarten, and they may not report that they have repeated a grade. Finally, the data we use did not measure class skipping, so we could not remove those who skipped a class from the data. Thus, although Sweden has a system of social promotion in theory, it appears that in practice schools deviates from these standards, and thereby more-closely resembles the Dutch policy of grade retention and grade skipping.

The current study has several limitations. Due to the cross-sectional design and the accompanying narrow age range, we could not investigate developmental changes in the impact of relative age on popularity. Follow-up studies are encouraged to provide a more in-depth analysis of the mechanisms behind the relations we find. The key theoretical idea of this study is that relative age among children and adolescents make up a relatively large part of their absolute age, and since this is also a period of strong physical and cognitive development [1, 3], the differences in maturity within one classroom can be large. Relative age is perhaps not always known to students in the classroom, but it relates to differences in physiological and cognitive outcomes [1, 3, 22], which subsequently influence the dynamics of competition and status among peers [17, 20]. Future research would benefit from using longitudinal data and investigating the underlying mechanisms that relate relative age to maturity and subsequently to social status and other outcomes of interest.

Another issue is that the study is limited to only three countries and that cross-country differences, as reported here, may or may not be due to educational policies. Follow-up research is encouraged to include more countries to provide stronger tests of such hypothesized policy associations. More generally, we invite scholars to follow up on the institutional approach we take in this study, and to examine how institutional conditions moderate the impact of relative age on outcomes such as popularity, education and sports.

Taken together, this study shows that teachers may benefit from becoming aware of the birth month of their students, because it not only impacts students’ educational outcomes, but also their popularity among peers in class -and these two outcomes may be interrelated.

Conclusies en discussie (Nederlandse vertaling via Google Translate)

Het doel van deze studie was om te onderzoeken of er een relatief leeftijdseffect (RAE) bestaat in de populariteitsstatus van adolescenten in de klas. Er werden twee soorten relatieve leeftijd onderscheiden; naast de geboortemaand met betrekking tot de geldende sluitingsdatum in het basisonderwijs, de maatstaf voor relatieve leeftijd die in eerder onderzoek werd gebruikt [1, 3], werd de huidige leeftijdsopbouw in de klas ingevoerd. Beide typen relatieve leeftijd werden getest onder 14-15-jarige leerlingen uit Engeland, Nederland en Zweden.

De resultaten bevestigen dat de geboortemaand in relatie tot de afsluitdatum, d.w.z. de relatieve leeftijd in het verleden, inderdaad een kleine positieve invloed heeft op de populariteit. Met andere woorden, jongeren die relatief ouder waren toen ze naar de basisschool gingen, werden vaker als populair gezien op de middelbare school. Voor het begrip huidige relatieve leeftijd vinden we echter dat dit in Nederland van belang is, maar niet in Zweden en Engeland.

Zweden valt tussen de extreme gevallen van Engeland en Nederland in, suggereren de voorlopige bevindingen van onze studie. In theorie heeft Zweden een systeem van sociale promotie (zoals Engeland), maar in de praktijk zien we dat cijferbehoud wel voorkomt (zoals in Nederland), maar niet zo vaak. Hoewel we leerlingen in Zweden hebben uitgesloten die aangaven een klas te hebben overgeslagen, vermoeden we dat dit niet alle leerlingen in onze dataset omvat die een klas in Zweden herhaalden of oversloegen. Ten eerste omdat ‘cijferherhaling’ niet in lijn is met het officiële beleid van sociale promotie. Daarom kan het op grotere schaal voorkomen dan we vinden (5%); het kan iets zijn dat in de praktijk gebeurt, maar zonder het bijbehorende 'label' van 'cijferbehoud'. Ten tweede kunnen er in Zweden ook leerlingen zijn die een jaar langer op de kleuterschool hebben gezeten en die misschien niet melden dat ze een klas hebben overgedaan. Ten slotte hebben de gegevens die we gebruiken het overslaan van klassen niet gemeten, dus we konden degenen die een klas oversloegen niet uit de gegevens verwijderen. Dus hoewel Zweden in theorie een systeem van sociale promotie heeft, blijkt dat scholen in de praktijk afwijken van deze normen, en daardoor meer lijken op het Nederlandse beleid van leerjaarbehoud en -overslaan.

De huidige studie heeft verschillende beperkingen. Vanwege het cross-sectionele ontwerp en de bijbehorende smalle leeftijdsgroep, konden we geen ontwikkelingsveranderingen onderzoeken in de impact van relatieve leeftijd op populariteit. Vervolgstudies worden aangemoedigd om een ​​meer diepgaande analyse te geven van de mechanismen achter de gevonden relaties. Het belangrijkste theoretische idee van dit onderzoek is dat de relatieve leeftijd van kinderen en adolescenten een relatief groot deel van hun absolute leeftijd uitmaakt, en aangezien dit ook een periode is van sterke fysieke en cognitieve ontwikkeling [1, 3], zijn de verschillen in volwassenheid binnen een klaslokaal kan groot zijn. De relatieve leeftijd is misschien niet altijd bekend bij studenten in de klas, maar het heeft betrekking op verschillen in fysiologische en cognitieve uitkomsten [1, 3, 22], die vervolgens de dynamiek van competitie en status onder leeftijdsgenoten beïnvloeden [17, 20]. Toekomstig onderzoek zou baat hebben bij het gebruik van longitudinale gegevens en het onderzoeken van de onderliggende mechanismen die relatieve leeftijd relateren aan volwassenheid en vervolgens aan sociale status en andere interessante uitkomsten.

Een ander probleem is dat het onderzoek beperkt is tot slechts drie landen en dat verschillen tussen landen, zoals hier gerapporteerd, al dan niet te wijten kunnen zijn aan onderwijsbeleid. Vervolgonderzoek wordt aangemoedigd om meer landen te betrekken om sterkere tests van dergelijke veronderstelde beleidsassociaties te leveren. Meer in het algemeen nodigen we wetenschappers uit om de institutionele benadering die we in deze studie volgen op te volgen en te onderzoeken hoe institutionele omstandigheden de impact van relatieve leeftijd op resultaten zoals populariteit, opleiding en sport matigen.

Alles bij elkaar genomen laat dit onderzoek zien dat leraren er baat bij kunnen hebben om zich bewust te worden van de geboortemaand van hun leerlingen, omdat dit niet alleen de onderwijsresultaten van de leerlingen beïnvloedt, maar ook hun populariteit onder leeftijdsgenoten in de klas - en deze twee uitkomsten kunnen met elkaar in verband staan.

Lees het volledige onderzoeksrapport >>  More popular because you’re older? Relative age effect on popularity among adolescents in class RUG Danelien A. E. van Aalst ,Frank van Tubergen