Het was Jennifer's eerste jaar als basisschoolleerkracht na haar afstuderen aan de PABO, en zij kreeg de verantwoordelijkheid voor wat berucht bekend stond als "de moeilijkste groep" van de school. Ze voelde zich zowel vereerd als lichtelijk beangstigd. Vanaf de eerste dag voelde ze de voelbare spanning en chaos die de klas in hun greep hielden. Ondanks haar inspanningen—het veranderen van zitplaatsen, het invoeren van een beloningssysteem en zelfs het nemen van strenge disciplinaire maatregelen—leek niets te werken. Het pesten was meedogenloos en de leerlingen waren storend.
Halverwege het jaar was Jennifer ten einde raad. Haar collega's leken haar strijd niet te begrijpen. "Oh, ik had geen problemen met die groep," zei er een. "Ze zijn gewoon energiek," zei een ander, haar zorgen wegwuivend.
Toen veranderde alles toen ze een workshop bijwoonde, geleid door Patricia Bolwerk van Stop Pesten Nu. Patricia benadrukte dat een 'moeilijke klas' niet het resultaat was van een paar slechte weken of maanden; het was vaak een erfenis van jaren van slecht beheer. "De wortels van deze wanorde zijn meestal terug te voeren op jaren van ongecontroleerd pesten en onenigheid," legde Patricia uit.
Patricia schetste vervolgens enkele eenvoudige maar zeer effectieve strategieën
- Nieuwe groepsafspraken maken
- Tip! 5 tips voor duidelijke klasregels met effect
Tip! Bekijk de Inspiratiebundel ‘Het verpeste kamp' van Kies Kleur tegen Pesten. Pesten stop je niet alleen maar in groep! En dat kan je op twee manieren doen. De ene noemt men de ‘niet-confronterende’ aanpak en de andere de ‘confronterende’ aanpak.
- Positief gedrag belichten Als een leerling iets goeds doet, maak er dan een punt van om dat te erkennen. Dit versterkt goed gedrag.
- Peer monitoring implementeren - 'klasleider' en 'feedbackdoos'
- Feedbackdoos, wat is dit?
- Feedbackdoos uitkomsten in max 5 min bespreken
- Klasleider, wat doet een klasleider wel en wat doet een klasleider niet? Wijs roulerende 'klasleiders' aan voor één week
- Neutrale zones
Creëer ruimtes waar leerlingen naartoe kunnen gaan als ze zich overweldigd voelen. Het is een ruimte zonder oordeel.
- Frequente communicatie met ouders en opvoeders
Ouders en opvoeders zijn cruciaal in gedragsverandering. Ze op de hoogte houden zorgt voor een veelzijdige aanpak
- Anti-peststrategieën voor docenten
- Do's en dont's bij pesten voor docenten
- Wat te zeggen tegen een pestkop: 31 aanbevelingen van experts
Tip! Neem ook een kijkje in het Kenniscentrum Pesten waar voor Scholen alle informatie over pesten en online pesten per functionaris wordt verzameld.
► Kenniscentrum Pesten op School → Per functionaris
Geïnspireerd keerde Jennifer terug naar haar klas en begon Patricia’s adviezen te implementeren. Ze merkte de verandering binnen de eerste week. De dagelijkse check-ins openden een nieuwe communicatielijn. De leerlingen voelden zich gehoord, wat maakte dat ze meer respect hadden voor haar en voor elkaar. De 'klasseregels', die ze zelf hadden geholpen formuleren, werden nu meer serieus genomen. De 'klasleiders' namen hun rollen serieus, en de neutrale zones werden ruimtes voor toevlucht en zelfreflectie.
Twee maanden gingen voorbij, en Jennifer herkende haar klas nauwelijks. De spanning was opgeheven en vervangen door een nieuwe harmonie. Pestincidenten waren sterk afgenomen en de academische prestaties verbeterden. Ouders begonnen de veranderingen ook te merken en prezen Jennifer voor haar opmerkelijke ommekeer.
Aan het einde van het schooljaar keek ze terug en besefte dat niet alleen haar leerlingen waren gegroeid, maar zij ook. En voor deze les had ze Patricia en haar praktische wijsheid te danken.
Toen ze de deur van haar klaslokaal sloot, nu leeg maar gevuld met herinneringen aan een uitdagend maar lonend jaar, voelde Jennifer een gevoel van voldoening en optimisme voor de komende jaren. Ze wist dat ze een bladzijde had omgeslagen, niet alleen voor zichzelf maar ook voor een groep jonge levens die gevangen zaten in een cyclus die ze niet wisten te doorbreken.
Vanaf dat moment was ze niet alleen een leraar; ze was een leider in de ware zin van het woord, uitgerust met de vaardigheden en het medeleven om een voedende leeromgeving te creëren. En dat alles was te danken aan het juiste advies op het juiste moment.