Pesten gebeurt niet in het geheim. Vaak zijn er anderen bij die zien wat er gebeurt, of dat nu op school, op het werk of online is. Deze omstanders hebben een keuze: toekijken of in actie komen. Wie besluit om iets te doen, wordt een actieve omstander – iemand die actief bijdraagt aan het stoppen van pestgedrag en steun biedt aan het slachtoffer. Dit kan het verschil maken tussen een negatieve ervaring die blijft hangen en een situatie die snel de kop wordt ingedrukt.
Pesten heeft ingrijpende gevolgen voor het mentale welzijn, de ontwikkeling en het sociale leven van slachtoffers. Daarom is het een belangrijk maatschappelijk vraagstuk. Hoewel pesten vaak wordt gezien als een kwestie tussen dader en slachtoffer, spelen omstanders een cruciale rol bij het stoppen van pestgedrag. Zij kunnen het verschil maken door in te grijpen en steun te bieden aan het slachtoffer.
Pesten op het werk is een serieus probleem dat niet alleen de mentale en emotionele gezondheid van werknemers schaadt, maar ook juridische consequenties kan hebben voor werkgevers. Voor een HBO-docent kan dit probleem zich voordoen in de vorm van intimidatie, roddels, buitensluiting of zelfs openlijke vernedering. In dit artikel onderzoeken we wat u kunt doen als slachtoffer van pesten op het werk, welke juridische stappen beschikbaar zijn en of het mogelijk is om uw werkgever aansprakelijk te stellen voor de opgelopen schade.
In Nederland is een verontrustende trend ontstaan waarbij jongeren elkaar dwingen tot vernederende handelingen, zoals zich uitkleden of in een sloot springen, terwijl anderen dit filmen. Deze filmpjes worden vervolgens vaak gedeeld via sociale media, waardoor de impact voor het slachtoffer nog groter wordt. Volgens jeugdofficier Carlo Dronkers van het parket Oost-Nederland is deze vorm van pestgedrag ernstig: “Je ziet vaak de pure angst in de ogen van het gefilmde slachtoffer.”
Het is vandaag Valentijnsdag, de dag waarop veel geliefden elkaar verrassen met een cadeau, een bos rozen of een etentje, en waarop stille aanbidders (anoniem) hun liefde kunnen verklaren. Maar het is ook een dag waarop sommige singles zich eenzaam voelen of gestigmatiseerd.
'Als ik tot mijn 16e naar school moet, maak ik mezelf dood.' Dat was de zin die Isa Blok (12) uit Hattem al op haar 6e uitsprak. Ze gaat inmiddels al vier jaar niet naar school, vertelt ze in de Stentor. Ze is een van de zeventigduizend kinderen die thuiszitten, omdat school hen niet past. Hulphond Ona springt tegen Isa op, lachend omhelst het meisje het dier. Even later druipt Ona af naar haar mand.
Een recent onderzoek toont aan hoe het ontwerp en de organisatie van schoolkleedkamers bijdragen aan kwetsbaarheid, vernederende behandelingen en pesten onder leerlingen. Het etnografische onderzoek, uitgevoerd op vier Zweedse scholen, richtte zich op de ervaringen van leerlingen en leraren en biedt nieuwe inzichten in hoe deze ruimtes vaak als onveilig worden ervaren.
In samenwerking met Ipsos hebben wij onderzoek gedaan naar 585 ouders van tieners. We vroegen hen naar regels, risico's, kennis en beleid rondom social media gebruik van hun kinderen
Na jarenlang gepest te zijn op de basisschool begon Guus (13), de zoon van Chantal (43), anderhalf jaar geleden op de havo. Helaas werd hij op de eerste schooldag wéér gepest. 'Al snel durfde hij niks meer en hij wilde ook niet meer leven.'
Een recent etnografisch onderzoek werpt licht op de complexe relaties die pestgedrag beïnvloeden in een vijfde klas van een Zweedse basisschool. Het onderzoek toont aan dat pesten niet eenvoudig te reduceren is tot een interactie tussen een dader en slachtoffer, maar eerder voortkomt uit onderliggende sociale structuren en machtsdynamieken binnen de klas.
Pesten is al jarenlang een probleem, maar recente onderzoeken tonen aan dat pestgedrag steeds vaker langduriger en ernstiger wordt. Zowel op scholen, in sportverenigingen, als online, zijn de gevolgen van pesten verwoestend. Het heeft invloed op de mentale en fysieke gezondheid van slachtoffers en verstoort sociale cohesie in groepen. Experts waarschuwen dat dringend actie nodig is om deze trend te doorbreken en slachtoffers beter te beschermen.
Het wordt gedefinieerd als intentioneel agressief gedrag dat gekenmerkt wordt door een onbalans van macht, die werkelijk of door het slachtoffer ervaren kan zijn. Dit gedrag heeft vaak een hoge waarschijnlijkheid van herhaling en kan zowel fysiek, verbaal als relationeel van aard zijn. Denk bijvoorbeeld aan fysiek geweld, schelden of beledigen, het manipuleren van sociale relaties of het opzettelijk beschadigen van iemands bezittingen. Daarnaast speelt cyberpesten een steeds grotere rol, waarbij digitale platforms een blijvend en publiek karakter aan pesten geven.
Pesten op de werkvloer komt vaker voor dan men denkt, zelfs in een sector die als doel heeft een veilige en ondersteunende omgeving te bieden voor leerlingen. Uit recente onderzoeken blijkt dat leerkrachten in het basisonderwijs niet alleen te maken hebben met druk van ouders en leerlingen, maar dat het probleem vaak dichterbij ligt: collega’s en directies zijn regelmatig de bron van pesterijen. Hoe ontstaat dit gedrag, en wat kunnen scholen doen om een positief werkklimaat te waarborgen?
Een recent onderzoek heeft onderzocht welke factoren samenhangen met de melding door ouders dat hun kind betrokken is geweest bij pestgedrag in de voorschoolse leeftijd. Uit een enquête onder 857 ouders gaf 14% aan dat hun kind betrokken was bij conflicten die zij als pesten zouden omschrijven. Het onderzoek werpt licht op hoe leeftijd, groepsgrootte en de waargenomen competentie van personeel een rol spelen in de meldingen van pestgedrag.
Op het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, waaronder ook Rijkswaterstaat valt, is de werkvloer onvoldoende veilig. Die ronduit teleurstellende conclusie trekt de FNV na een uitgebreide enquête onder werknemers van het ministerie.
Veel ambtenaren krijgen te maken met pesten, intimidatie, discriminatie en andere vormen van ongewenst gedrag. De vakbond eist dat het ministerie onmiddellijk actie onderneemt om de sociale veiligheid te verbeteren.
De vertrouwensinspecteurs van de Onderwijsinspectie krijgen steeds meer meldingen binnen van ongewenst gedrag binnen het onderwijs. Denk hierbij aan seksuele intimidatie, pesten, discriminatie en psychisch geweld. Ook op de basisscholen ziet de inspectie een toename van meldingen van pesten en ander psychisch geweld, waarbij het geweld steeds ernstiger wordt en vaak ook langer duurt.
Pesten: steeds meer kinderen in Nederland krijgen ermee te maken. En de mate waarin de kinderen gepest worden, wordt ook steeds erger, zo concludeert de Onderwijsinspectie in een nieuw rapport. Het gaat hierbij om seksuele intimidatie, pesten, discriminatie en psychisch geweld. Gedrag waar ook kinderen op de basisschool al mee te maken krijgen.
„Het aantal dossier stijgt ieder schooljaar fors.”