Pesten is niet langer slechts een onaangenaam kenmerk van de kindertijd; het wordt nu erkend als een serieus probleem met verstrekkende gevolgen. Het kan op elk moment in het leven van uw kind voorkomen, van de kleuterschool tot de middelbare school en daarna. Pesten omvat herhaalde fysieke, verbale en/of sociale agressie die opzettelijk schade toebrengt aan een kwetsbaar persoon. Kinder- en jeugdpsychiater Mona Potter, MD, legt uit hoe ons begrip van pesten is geëvolueerd. We zien nu pesten niet alleen als een interactie tussen de pester en het slachtoffer, maar ook als een complex samenspel met omstanders en de omgeving, zoals school en thuis. Dr. Potter benadrukt dat interventies in alle rollen, inclusief die van de pester, het slachtoffer en omstanders, van vitaal belang zijn bij het voorkomen en aanpakken van pesten.
Pesten is een complex probleem dat een gecoördineerde aanpak vereist van ouders, scholen en gemeenschappen. Door samen te werken kunnen we een veilige omgeving creëren waarin elk kind kan gedijen. Pesten kan verstrekkende gevolgen hebben voor de slachtoffers, zowel op korte als op lange termijn.
- Op emotioneel vlak kan pesten leiden tot angst, depressie, een laag zelfbeeld en zelfs suïcidale gedachten. Deze psychologische littekens kunnen diep geworteld zijn en een leven lang meegaan, waardoor het vermogen om relaties aan te gaan en succesvol te functioneren in de maatschappij wordt belemmerd.
- Op sociaal vlak kan pesten leiden tot sociale isolatie, het vermijden van sociale situaties en het verlies van vriendschappen. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor de ontwikkeling van sociale vaardigheden en het vermogen om verbinding te maken met anderen.
- Op academisch vlak kan pesten leiden tot verminderde schoolprestaties, concentratieproblemen en schoolverzuim. Het constante gevoel van onveiligheid en angst kan het leren belemmeren en de motivatie om naar school te gaan verminderen.
Lange termijn gevolgen van pesten
Pesten kan diepe emotionele littekens achterlaten bij zowel het gepeste kind als de pester en omstanders. Deze pijnlijke herinneringen zijn vaak moeilijk te vergeten en kunnen een blijvende impact hebben op het leven van alle betrokkenen. Uit onderzoek blijkt zelfs dat de effecten van pesten nog decennia later merkbaar zijn. Een opmerkelijke studie uitgevoerd door het King's College London toont aan dat kinderen die op school worden gepest, daar tot 40 jaar later nog steeds de gevolgen van dragen. Deze langdurige effecten omvatten een verhoogd risico op depressies, angststoornissen en suïcidale gedachten op volwassen leeftijd. Bovendien hebben zij vaak lagere educatieve niveaus, worstelen ze met sociale relaties en ervaren ze een verminderde kwaliteit van leven.
- Voor het gepeste kind kunnen de herinneringen aan de vernedering, uitsluiting en angst langdurig aanwezig blijven, waardoor hun zelfbeeld en zelfvertrouwen ernstig worden aangetast. Deze ervaringen kunnen leiden tot somberheid, eenzaamheid, faalangst en sociale angst, die zelfs na jaren kunnen voortduren en het dagelijks functioneren kunnen beïnvloeden.
- Voor de pester kunnen de herinneringen aan hun negatieve gedrag en de gevolgen daarvan ook belastend zijn. Het besef van wat ze anderen hebben aangedaan kan later tot spijt en schuldgevoelens leiden, wat kan resulteren in sociale problemen en onaangepaste gedragspatronen op volwassen leeftijd.
- Ook omstanders, zoals klasgenoten die het pestgedrag hebben waargenomen maar niet hebben ingegrepen, kunnen geconfronteerd worden met schuldgevoelens en zelfkritiek.
Het is belangrijk om te erkennen dat deze herinneringen en emoties er mogen zijn en dat het proces van verwerking tijd kan kosten. Daarom is het cruciaal om pestgedrag serieus te nemen en actie te ondernemen om pesten te voorkomen en aan te pakken. Op die manier kunnen we hopelijk voorkomen dat toekomstige generaties geconfronteerd worden met dezelfde pijnlijke herinneringen aan pesten.
Bron: King's College London, American Journal of Psychiatry
Voor de pester
- Maak duidelijk dat pestgedrag onaanvaardbaar is.
- Houd ze verantwoordelijk voor hun daden en implementeer consequenties.
- Probeer de motivatie achter het pestgedrag te begrijpen.
- Moedig positief gedrag aan en bouw voort op hun sterke punten.
Voor het slachtoffer
- Luister naar hun zorgen en ervaringen.
- Help hen begrijpen wat pesten is en dat het niet oké is.
- Bied steun en help hen om te gaan met pestgedrag.
Voor omstanders
- Evalueer hun eigen gevoelens en reacties.
- Spreekt zich uit tegen pestgedrag en bied steun aan het slachtoffer.
- Probeer de situatie te de-escaleren en steun positief gedrag.
Effectieve strategieën voor het voorkomen en aanpakken van pesten: Thuis, op School en in de Gemeenschap
Op school
Het grootste deel van het pestgedrag vindt plaats tijdens ongestructureerde periodes zoals pauzes, lunchtijd, en andere vrije momenten. Hoe zorgt de school voor een cultuur van vriendelijkheid en betekenisvol toezicht door volwassenen?
- Wat zijn de anti-pestbeleidsregels van de school en hoe worden deze gecommuniceerd met zowel leerlingen als personeel?
- Is het reactieproces op pestincidenten op school duidelijk en consistent?
- Hoe integreert de school feedback van leerlingen, ouders en personeel om continu te leren en het reactieproces te verbeteren?
Thuis
- Gezinsmaaltijden, minstens 3-4 keer per week, hebben bewezen waardevol te zijn in het voorkomen van pesten en het creëren van een ondersteunende omgeving voor kinderen.
- Hoewel het een uitdaging kan zijn, is het belangrijk voor ouders om toezicht te houden op het gebruik van sociale media en sms-berichten, vooral bij kinderen die risico lopen op pesten.
- Ouders moeten ook bewust zijn van hun eigen gedrag thuis, omdat kinderen leren anderen te respecteren op basis van de voorbeelden die ze thuis zien.
Buitenschools/gemeenschap
- Een of twee positieve volwassenen kunnen een enorme impact hebben op het leven van een kind, of dit nu familieleden zijn of andere vertrouwde volwassenen in de gemeenschap. Pesten bij jongere kinderen verschilt vaak van pesten bij tieners, vanwege de verschillende manieren waarop kinderen van verschillende leeftijden omgaan met pestgedrag.
Tips voor ouders en opvoeders van jonge kinderen
- Bereid uw kind voor op situaties waarin ze geconfronteerd kunnen worden met pestgedrag, in plaats van het voor hen op te lossen.
- Let op veranderingen in gedrag die kunnen wijzen op pesten, zoals klagen over buikpijn of hoofdpijn of terughoudendheid om naar school te gaan.
- Help uw kind bij het kiezen van vrienden die hen een goed gevoel geven over zichzelf.
Tips voor ouders en opvoeders van tieners
- Wees erop voorbereid dat tieners mogelijk niet met u praten over pesten, omdat zij zich meer richten op leeftijdsgenoten en zichzelf voorbereiden op zelfstandigheid.
- Versterk het zelfvertrouwen van uw tiener, zodat zij zichzelf kunnen verdedigen en voor zichzelf kunnen opkomen in situaties van pesten.
- Moedig mindfulness aan als een krachtige tool voor het richten van de aandacht op positieve en betekenisvolle aspecten van het leven, in plaats van op negatieve opmerkingen van pestkoppen.
Door samen te werken kunnen ouders, scholen en gemeenschappen een omgeving creëren waarin pesten wordt voorkomen en aangepakt, en waarin kinderen zich veilig en gesteund voelen.