Werkvorm: "Onze klas, onze regels" - Samen regels en normen opstellen voor de klas
Doel
Deze activiteit heeft als doel om leerlingen actief te betrekken bij het creëren van een positieve en respectvolle klasomgeving. Door samen regels en normen op te stellen, leren ze over verantwoordelijkheid, respect en gemeenschapszin.
Benodigdheden
- Whiteboard of flip-over.
- Markers of pennen.
- Notitiepapier voor de leerlingen.
Instructies voor de leerkracht
Introductie
Leg het doel van de activiteit uit. Benadruk het belang van het hebben van duidelijke regels en normen in de klas.
Brainstormsessie
Voorbeeld: Gebruik een whiteboard of flip-over en schrijf alle ideeën op die leerlingen aandragen. Voorbeelden van regels kunnen zijn: "Respecteer elkaar", "Steek je hand op om te spreken", "Help elkaar", "Geen mobiele telefoons tijdens de les", enz.
Toelichting: Moedig creativiteit aan en zorg ervoor dat elke leerling de kans krijgt om bij te dragen. Het is belangrijk dat leerlingen zich gehoord voelen.
Commitment
Voorbeeld: Maak een 'klascontract' met de opgestelde regels en laat elke leerling zijn of haar naam eronder zetten. Of houd een korte ceremonie waarbij iedereen belooft zich aan de regels te houden.
Toelichting: Door een fysieke handeling van commitment uit te voeren, wordt het belang van de regels versterkt en voelen leerlingen zich meer verantwoordelijk om ze na te leven.
Regels opschrijven
Voorbeeld: Schrijf de gekozen regels duidelijk op het whiteboard of flip-over. Maak eventueel een mooi ontworpen poster van de regels die permanent in de klas kan hangen.
Toelichting: Het zichtbaar maken van de regels helpt leerlingen om ze te onthouden en zich eraan te houden.
Regels selecteren
Voorbeeld: Na de discussie, organiseer een stemming. Elke leerling kan stemmen op de regels die zij het belangrijkst vinden.
Toelichting: Stemmen geeft leerlingen een gevoel van verantwoordelijkheid en zorgt ervoor dat de uiteindelijke regels een weerspiegeling zijn van de mening van de meerderheid van de klas.
Discussie
Voorbeeld: Kies een regel uit de brainstormsessie en open een discussie. Vraag: "Wat zijn de voordelen van deze regel?" en "Zijn er nadelen of uitdagingen aan deze regel?"
Toelichting: Deze stap helpt leerlingen om kritisch na te denken over de gevolgen van elke regel en bevordert een dieper begrip van de noodzaak van bepaalde regels. Veiligheidsmaatregelen en toelichtingen
Inclusiviteit
Zorg ervoor dat alle leerlingen betrokken zijn bij het proces en dat hun stemmen worden gehoord.
Realistische verwachtingen
Moedig realistische en haalbare regels aan die bijdragen aan een positieve leeromgeving.
Flexibiliteit
Wees bereid om de regels aan te passen als dat nodig is, gebaseerd op de ervaringen in de klas.
"Onze klas, onze regels" bevordert een gevoel van eigenaarschap en verantwoordelijkheid onder de leerlingen en helpt bij het opbouwen van een respectvolle en ondersteunende klasgemeenschap.
Het creëren van een positieve groepsdynamiek in de klas is essentieel voor een effectieve en aangename leeromgeving. Dit lesmateriaal is ontworpen om leraren te ondersteunen bij het vormen van een positieve groep of het bijsturen van een groep waar het vormingsproces niet goed is verlopen. Het richt zich op het bevorderen van respect, inclusiviteit, en samenwerking onder leerlingen.
Les 1: Kennismaking & teambuilding
Doel: Leerlingen leren elkaar beter kennen en waarderen.
- Lesmateriaal 'Wie ben ik": Elke leerling deelt iets unieks over zichzelf.
- Lesmateriaal "Teamuitdagingen": Kleine groepen werken samen aan probleemoplossende activiteiten.
Les 2: Respect & empathie
Doel: Het ontwikkelen van respect en empathie binnen de groep.
- Lesmateriaal "In iemand anders' schoenen": Rollenspellen om empathie te bevorderen.
- Lesmateriaal "Respectdagboek": Leerlingen houden een week lang een dagboek bij over hoe ze respect tonen en ontvangen.
Les 3: Communicatie & conflictoplossing
Doel: Verbeteren van communicatievaardigheden en conflicthantering.
- Lesmateriaal "Luisteren en spreken": Oefeningen in actief luisteren en duidelijk communiceren.
- Lesmateriaal "Conflictscenario's": Groepsdiscussies over hypothetische conflicten en oplossingen.
Les 4: Samenwerking en teamwerk
Doel: Het bevorderen van samenwerking en teamgeest.
- Lesmateriaal "Samen staan we sterk": Teamopdrachten waarbij samenwerking noodzakelijk is.
- Lesmateriaal "Reflectie op teamwerk": Groepsdiscussies over de ervaringen en lessen van de teamopdrachten.
Les 5: Positieve groepsidentiteit
Doel: Het ontwikkelen van een positieve en inclusieve groepsidentiteit.
- Lesmateriaal "Onze klas, onze regels": Samen regels en normen opstellen voor de klas.
- Lesmateriaal "Groepsproject": Een project dat de hele klas samenbrengt, zoals een muurschildering of een gezamenlijke presentatie.
Afsluiting
Deze lessen zijn bedoeld om een fundament te leggen voor een positieve groepsdynamiek. Het is belangrijk dat leraren deze principes regelmatig herhalen en integreren in de dagelijkse klaspraktijk. Door een omgeving te creëren waarin respect, empathie, en samenwerking centraal staan, kunnen leraren bijdragen aan het welzijn en succes van elke leerling.