Les idee 289: De Praatmat voor gr 4 tm7 om bij conflictsituaties verdiepend inzicht te krijgen in wederzijds gedrag

1. Bedoeling

De Praatmat is een handige methodiek om bij conflictsituaties verdiepend inzicht te krijgen in wederzijds gedrag.

De Praatmat helpt om samen met de leerlingen te zoeken naar oplossingen voor een bepaalde situatie.
Zet de Praatmat zo snel mogelijk in bij actuele situaties. Vooral bij conflictsituaties het liefst nog de dag zelf of enkele dagen later. Op die manier kan de werkvorm ondersteunend werken bij het vinden van oplossingen.

2. Werkwijze

Ronde 1

Tijdens groepsgesprekken kunnen eerst oefensituaties besproken worden (met de voorgedrukte situaties: zie 3.) zodat leerlingen en leerkracht vertrouwd raken met de Praatmat.

Er zijn 2 voorgedrukte oefensituaties:
- Je staat in de rij voor de kassa van de buurtsupermarkt en het meisje voor je laat haar mandje vol boodschappen vallen.
- Je broertje leent je favoriete shirt.

Werk in groepen van ongeveer 4 leerlingen en laat hen zelf een keuze maken voor de eerste situatie. Laat de leerlingen de kaartjes in de goede volgorde leggen met verschillende aflopen.

Bespreek de uitkomsten plenair en benoem dat gedrag altijd volgt op een gebeurtenis, dat gedrag een vervolg heeft en dat dit ook weer gevolgen heeft op langere termijn.

Ronde 2

Gebruik de lege kaartjes voor eigen situaties. Als de manier van werken voor iedereen helder is (ronde 1), kunnen eigen situaties die de leerlingen willen bespreken, ingebracht worden. Dat kan gaan over (probleem)situaties die vaak voorkomen in de klas of bijvoorbeeld een situatie die zich kortgeleden heeft afgespeeld.

De leerlingen proberen zo veel mogelijk zelf de kaartjes in te vullen. Begin met het gedrag (wat voelde je / wat deed je), laat de leerlingen vertellen wat eraan vooraf ging en wat de mogelijke effecten van dit gedrag zijn. Hoe is dit voor de ander? Vul op deze manier alle kolommen van de Praatmat.

Probeer de leerlingen te laten benoemen op welke manier zij zelf de situatie anders kunnen laten aflopen of wat de leerkracht of de andere leerling anders had kunnen doen

Bespreek tot slot met elkaar hoe iedereen het ervaren heeft om de Praatmat in te vullen en bedenk allemaal iets dat je ervan geleerd hebt. Geef aan wat je met de uitkomsten van het gesprek wil doen. Krijgt het gesprek nog een vervolg, ga je er met de klas over praten of organiseer je bijvoorbeeld een debat met de hele klas over dit onderwerp of gaan jullie het uitspelen in een rollenspel?

3. Materiaal