Jommeke en zijn vrienden vertrekken op kamp. Het feit dat Kwak en Boemel meegaan om te koken, kan de pret niet drukken. Iedereen is blij dat ze eindelijk op kamp mogen. Iedereen? Toch niet helemaal. Saar, het nieuwe vriendinnetje van Annemieke, lijkt wat moeite te hebben om zich te integreren in de groep. Maar ligt dat wel aan haar, of is er meer aan de hand?
Op het eerste gezicht gebeurt er niet zo veel. Of het zijn kleine dingen. Saar mag haar tent niet naast die van Max opzetten. Max kajakt liever alleen dan samen met Saar. Max doet Saars boot kapseizen om ‘grappig’ te zijn voor de anderen. Saars rugzak verdwijnt …
Zoals kleine ongemakken stil binnensluipen en steeds erger worden, zo sluipt het thema net zoals het echte fenomeen stil binnen in de strip… want pesten begint steeds ongemerkt: een scheef woord hier, een duwtje daar … Het escaleert snel en gebeurt keer op keer, terwijl het erg duidelijk is dat het voor Saar niet oké is. Max is er van overtuigd dat de dingen die hij doet grappig zijn en probeert zo zijn plaatsje in de groep te veroveren. De groep die lacht met Max of zwijgt - om welke reden dan ook.
Zo veel aspecten die samen op hetzelfde moment aan het werk zijn.
- Hoe herken je dat?
- Hoe zie je het verschil tussen een grap, ruzie of (cyber)pesten?
- Wat kunnen signalen zijn?
Download de PDF met allerlei voorbeeldoefeningen - Hoe zie je het verschil tussen een grap, ruzie of (cyber)pesten?
De Herstelcirkel
Als je ervoor kiest om met de hele groep te spreken, kan je het gesprek voeren aan de hand van een herstelcirkel of een HERGO. Dit is een groepsoverleg waarin de hele groep betrokken wordt. Samen ga je op zoek naar hoe de schade en de verstoorde relatie hersteld kan worden. Dit kan enkel indien zij die schade en/of leed veroorzaakten, erkennen dat ze in de fout gingen. Je kan hierbij steunfiguren betrekken om zo je draagvlak te verbreden en de slaagkans te verhogen. Een moderator bereidt het overleg voor en leidt de gesprekken in goede banen.
De moderator organiseert voorbereidende, individuele gesprekken te beginnen met het slachtoffer wiens toestemming nodig is om verdere gesprekken te organiseren. Tijdens de voorbereidende gesprekken geven de groepsleden (en hun steunfiguren) hun ervaringen en aandeel in het incident aan. Ze uiten hun gedachten en gevoelens bij de geleden schade en verstoorde relatie en zoeken al naar mogelijkheden om de schade en relatie te herstellen.
Als aan alle voorwaarden voor een groepsoverleg voldaan zijn, legt de moderator de bedoeling en het verloop van de samenkomst uit. Bij de start van het overleg herhaalt de moderator de bedoeling en het verloop van de samenkomst. Je geeft ook richtlijnen mee:
- Je krijgt het woord.
- Probeer kort en kernachtig te antwoorden.
- Je geeft geen reactie op wat je hoort.
Tijdens het overleg komt elk groepslid (en steunfiguur) aan bod om zijn of haar ervaringen en aandeel te delen. Samen uiten zij gedachten en gevoelens hoe (de) andere(n) en de groep geraakt zijn. Om vervolgens te zoeken naar een plan om de geleden schade en de verstoorde relatie te herstellen: ze maken afspraken en schrijven die op.
Je koppelt de gemaakte afspraken op regelmatige basis terug naar de groep door ze te bespreken. Vraag de verschillende groepsleden in hoeverre zij hun voorstellen/afspraken uitvoerden en hoe zij zich daarbij voelen. Eventueel motiveer je hen om een nieuw voorstel te bedenken.
(Door ook eens afzonderlijk met de groepsleden te spreken, kunnen zij zich niet achter elkaar verstoppen.) Het speelt geen rol of iedereen zijn voornemen heeft uitgevoerd, zolang de pesterijen maar gestopt zijn.
Oefening Ik heb ruzie met een vriend(in). Hoe maak ik het goed?
Ga naar je vriend(in) en ...
- Zeg wat er gebeurd is: “Dinsdag heb ik je gezegd dat ... en toen hoorde ik, zag ik ...”: houd je bij de feiten en maak het zo concreet mogelijk.
- Vertel hoe jij je daarbij voelde of voelt.
- Zeg wat jij zelf anders had kunnen doen.
- Zeg wat jij nodig hebt/wilt.
- Spreek samen af hoe jullie het terug goed gaan maken.
Het is mogelijk dat dit gesprek niet meteen geholpen heeft. Soms heeft je vriend(in) meer tijd nodig. Probeer het dan later nog eens opnieuw.
Bedenk dat het ook oké is om in dit gesprek te beslissen om afstand te nemen of jullie vriendschap te verbreken. Het moet dan wel voor beiden oké zijn.
Bron Kies Kleur tegen Pesten