Lesdoelen:
- Kinderen begrijpen wat verbinden betekent en waarom het belangrijk is om goed voor elkaar te zorgen
- Kinderen weten wat pesten is en begrijpen dat het niet leuk is
- Kinderen weten wat ze kunnen doen als ze zien dat iemand gepest wordt
- Kinderen leren hoe ze elkaar kunnen helpen en verbinden
Materialen:
- Papier en kleurpotloden
- Voorbeelden van dieren die goed samenwerken, zoals bijen of vogels
- Een grote poster of kaart waarop kinderen complimenten kunnen schrijven
Lesactiviteiten:
Introductie (10 minuten) Wat betekent goed voor elkaar?
Vandaag gaan we praten over een belangrijk onderwerp dat ons allemaal aangaat: goed voor elkaar zijn. Wat betekent het eigenlijk om goed voor elkaar te zijn? Wel, het betekent dat we op een positieve en respectvolle manier met elkaar omgaan, dat we elkaar helpen en ondersteunen wanneer dat nodig is.
Deze week is een speciale week, namelijk de Week Tegen Pesten. In deze week willen we extra aandacht besteden aan het tegengaan van pesten en het creëren van een veilige en vriendelijke omgeving voor iedereen. Het is belangrijk dat we beseffen dat we allemaal een rol spelen in het verbinden van onze klas en het voorkomen van pesten.
Om goed voor elkaar te zijn en elkaar te verbinden, moeten we leren om naar elkaar te luisteren, elkaar te begrijpen en elkaar te helpen. Door vriendelijk te zijn, aardige woorden te gebruiken en respect te tonen, kunnen we een positieve sfeer creëren waarin iedereen zich gewaardeerd en geaccepteerd voelt.
Tijdens deze Week Tegen Pesten gaan we extra goed op elkaar letten. We willen dat iedereen zich veilig en gelukkig voelt in onze klas. Als je ziet dat iemand gepest wordt of zich niet fijn voelt, is het belangrijk om actie te ondernemen. Praat erover met een volwassene of een andere leerling die je vertrouwt. Samen kunnen we pesten stoppen en ervoor zorgen dat iedereen zich goed voelt.
Laten we deze week ons best doen om goed voor elkaar te zijn en elkaar te verbinden. Laten we vriendelijk zijn, elkaar helpen en respectvol met elkaar omgaan. Want als we goed voor elkaar zijn, kunnen we samen een geweldige klas vormen waarin iedereen tot zijn recht komt.
Laten we nu samen beginnen met een week vol positiviteit, verbinding en respect.
Pesten (20 minuten) Leg uit wat pesten is en waarom het niet leuk is + Quiz
Vraag de kinderen of ze wel eens hebben gezien dat iemand gepest werd. Vraag ze wat ze dan hebben gedaan en wat ze nog meer kunnen doen om te helpen.
Voor de leraar:
Pesten is wanneer iemand herhaaldelijk en opzettelijk kwetsende, gemene of agressieve handelingen uitvoert tegen een ander persoon. Dit kan fysiek, verbaal, sociaal of online (cyberpesten) plaatsvinden. Het is belangrijk om te benadrukken dat pesten niet acceptabel is en dat het veel schade kan aanrichten bij de persoon die gepest wordt.
Laten we nu eens kijken of jullie wel eens hebben gezien dat iemand gepest werd. Wie kan zich een situatie herinneren waarin iemand gepest werd? [Wacht op reacties van de kinderen.]
Dank jullie wel voor het delen van jullie ervaringen. Het is moedig van jullie om hierover te praten. Nu wil ik graag van jullie weten wat jullie hebben gedaan toen jullie getuige waren van pestgedrag. Hebben jullie iets gedaan om te helpen? [Wacht op reacties van de kinderen.]
Dat zijn goede reacties, bedankt voor het delen. Het is belangrijk om te beseffen dat we allemaal een rol kunnen spelen bij het voorkomen van pesten en het ondersteunen van iemand die gepest wordt.
Hier zijn enkele andere dingen die jullie kunnen doen om te helpen:
Bied steun: Ga naar de persoon toe die gepest wordt en laat merken dat je er voor hem/haar bent. Je kunt luisteren naar zijn/haar verhaal en steun bieden door te laten zien dat je begrijpt wat hij/zij doormaakt.
Praat erover: Spreek met een volwassene op school of thuis over wat je hebt gezien. Zij kunnen de situatie beoordelen en gepaste actie ondernemen om het pesten te stoppen.
Stel grenzen: Als je getuige bent van pestgedrag, laat dan duidelijk merken dat je het niet accepteert. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: "Stop daarmee, dat is niet aardig" of "Laat hem/haar met rust."
Blijf vriendelijk: Behandel anderen met respect en vriendelijkheid, zelfs als zij anders zijn. Iedereen verdient het om met respect behandeld te worden, ongeacht zijn/haar uiterlijk, achtergrond of interesses.
Onthoud dat het belangrijk is om in te grijpen als je pestgedrag ziet. Jullie hebben de kracht om het verschil te maken en een positieve impact te hebben op het leven van anderen.
Laten we nu met elkaar afspreken dat we pesten niet tolereren en dat we elkaar helpen om een veilige en vriendelijke omgeving te creëren.
Quiz: Pesten -> Antwoorden + toelichting onderaan pagina
Met deze quiz kunnen leerlingen hun kennis verder verdiepen en worden belangrijke aspecten van pesten benadrukt. Het biedt een interactieve manier om de lesstof te herhalen en de bewustwording over pestgedrag te vergroten.
1. Wat is pesten?
- a) Een eenmalige gemene opmerking maken tegen iemand.
- b) Herhaaldelijk en opzettelijk kwetsende handelingen uitvoeren tegen iemand.
- c) Een grapje maken dat anderen niet leuk vinden.
2. Welke vorm van pesten omvat het verspreiden van geruchten en het buitensluiten van iemand?
- a) Fysiek pesten.
- b) Verbaal pesten.
- c) Sociaal pesten.
- d) Cyberpesten.
3. Wat is een mogelijke gevolg van pesten voor de persoon die gepest wordt?
- a) Verminderd zelfvertrouwen en zelfrespect.
- b) Verbeterde sociale vaardigheden.
- c) Verhoogde populariteit.
- d) Betere schoolprestaties.
4. Wat kunnen we doen als we getuige zijn van pestgedrag?
- a) Stil blijven en er niets van zeggen.
- b) Lachen om het pestgedrag.
- c) De pester aanmoedigen.
- d) Het pestgedrag veroordelen en hulp zoeken.
5. Welke vorm van pesten vindt plaats via internet en sociale media?
- a) Fysiek pesten
- b) Verbaal pesten.
- c) Sociaal pesten.
- d) Cyberpesten.
6. Waarom is pesten niet acceptabel?
- a) Omdat het leuk is om anderen te kwetsen.
- b) Omdat het anderen pijn doet en schade toebrengt.
- c) Omdat het populair maakt bij medeleerlingen.
- d) Omdat het pesters macht geeft.
7. Hoe kunnen we bijdragen aan het stoppen van pestgedrag?
- a) Door mee te doen met pestgedrag.
- b) Door het slachtoffer de schuld te geven.
- c) Door pestgedrag te melden en ondersteuning te bieden aan het slachtoffer.
- d) Door het pestgedrag te negeren.
Samenwerken (10 minuten) Vertel de kinderen over dieren die goed samenwerken, zoals bijen of vogels.
Laat voorbeelden zien van deze dieren en bespreek hoe ze samenwerken om dingen te bereiken. Vraag de kinderen wat ze denken dat ze samen kunnen bereiken als ze goed samenwerken.
Voor de leraar:
Samenwerken is een belangrijke vaardigheid die ons in staat stelt om samen dingen te bereiken en problemen op te lossen. Laten we eens kijken naar enkele voorbeelden van dieren die goed samenwerken, zoals bijen en vogels.
Bijen zijn uitstekende voorbeelden van samenwerking. Ze werken samen in een bijenkorf om honing te produceren. Elk bijtje heeft een specifieke taak, zoals het verzamelen van nectar, het bouwen van de raten of het beschermen van de korf. Door samen te werken, kunnen ze een gezonde bijenkolonie behouden en zoete honing produceren.
Door analyse en het verzamelen van data weten we steeds meer over de honingbij. Imkers, zoals Liquid Nature dragen hieraan bij. Hoe meer we weten over het gedrag van de bij hoe beter we kunnen bijdragen aan het welzijn van dit bijzondere dier. Daarnaast kunnen we ook een aantal inspirerende zaken leren van de bij:
- Samenwerken levert veel meer op
Bijen hebben dit goed door. Door kennis te delen, goed te communiceren en het groepsbelang voorop te stellen, wordt de opbrengst, in dit geval honing, verhoogd. - Heldere succescriteria
Scoutbijen gebruiken specifieke en kwantitatieve criteria om potentiële nieuwe woningen te beoordelen, zoals volume, grootte van de ingang en afstand tot de grond, beschikbaarheid nectar en stuifmeel in het drachtgebied. Meten is weten. - Heldere communicatie
Zodra een scoutbij een plek vindt, die aan de meeste succescriteria voldoet, vliegt zij terug naar de zwerm. Door een dansritueel aan de buitenkant van de zwermtros communiceren scoutbijen aan de andere bijen de waarde van de potentieel nieuwe bijenwoning door middel van een zogenaamde dans. In de dans geeft de hoek ten opzichte van de zon de richting aan, de dans-ronding geeft de afstand aan ten opzicht van de bijenkast en het enthousiasme waarmee het achterlijfje van de bij beweegt tijdens de dans geeft een indicatie van het kwaliteit level van de vondst.Communicatie door een bijendans
- Het grotere belang
Wanneer er verschillende locaties zijn gevonden, allemaal uitgebeeld door middel van een bijendans, start het besluitvormingsproces. Bijen laten hun voorkeur zien door zich aan te sluiten bij een scoutbij. De uiteindelijke beslissing wordt democratisch genomen. Bijen kunnen tijdens het proces meerdere keren van mening veranderen, omdat het bijeninstinct altijd open staat voor een nog beter of breder gedragen idee. Immers gaat het om het belang van de hele groep, niet van het individu.Samen uit, samen thuis.
Vogels zoals ganzen vliegen vaak in V-formatie tijdens hun migratie. Deze formatie biedt verschillende voordelen, zoals verminderde luchtweerstand en betere zichtbaarheid. De vogels wisselen elkaar af aan de kop van de formatie, zodat ze de zware taak van het leiden van de groep kunnen delen. Door samen te werken, kunnen ze lange afstanden afleggen en hun bestemming bereiken. Voor de samenwerking onder vogels ga naar de pagina Ook vogels weten: samen sta je sterker (met video's)
Samenwerken in onze groep (klas)
Samenwerken helpt ons niet alleen om doelen te bereiken, maar het leert ons ook waardevolle vaardigheden zoals luisteren naar anderen, communiceren, delen en compromissen sluiten. Het is belangrijk om deze vaardigheden te oefenen en elkaar aan te moedigen om samen te werken, zowel in de klas als in andere situaties.
Hier zijn enkele voorbeelden en toelichtingen die de leraar kan gebruiken om de discussie te begeleiden:
Een gezamenlijk schoolproject voltooien: Als jullie goed samenwerken, kunnen jullie een schoolproject voltooien dat mogelijk te groot of complex is om individueel aan te pakken. Door taken te verdelen, ideeën te delen en elkaar te ondersteunen, kunnen jullie een succesvol eindresultaat behalen.
Een sportwedstrijd winnen: Als jullie goed samenwerken als een team in de sport, kunnen jullie de vaardigheden en sterke punten van elk teamlid benutten. Door strategieën te bespreken, elkaar aan te moedigen en effectief te communiceren, vergroten jullie de kans om wedstrijden te winnen en als team te groeien.
Een evenement organiseren: Als jullie goed samenwerken, kunnen jullie een succesvol evenement organiseren, zoals een feest, een optreden of een inzamelingsactie. Door taken te verdelen, deadlines te stellen en elkaar te ondersteunen, kunnen jullie een geweldige ervaring creëren voor de hele school of gemeenschap.
Een probleem oplossen: Als jullie goed samenwerken, kunnen jullie effectief problemen oplossen. Door verschillende perspectieven en ideeën samen te brengen, kunnen jullie creatieve oplossingen vinden en obstakels overwinnen. Samenwerking moedigt ook het delen van verantwoordelijkheid aan, waardoor iedereen betrokken is bij het vinden van een oplossing.
Een positieve sfeer in de klas creëren: Als jullie goed samenwerken, kunnen jullie een positieve sfeer in de klas bevorderen. Door respect te tonen, naar elkaar te luisteren en elkaar te ondersteunen, kunnen jullie een omgeving creëren waarin iedereen zich veilig en gewaardeerd voelt. Dit bevordert een betere leerervaring voor iedereen.
Vraag de kinderen om hun ideeën te delen en concrete voorbeelden
Dit zal hen helpen om de waarde van samenwerking te begrijpen en hen aanmoedigen om samen te werken in verschillende aspecten van hun leven. Welke doelen kunnen jullie bereiken als jullie als een team werken? [Wacht op reacties van de kinderen.]
Geweldige antwoorden! Als jullie goed samenwerken, kunnen jullie:
- Meer taken voltooien en efficiënter werken.
- Creatieve oplossingen vinden voor problemen.
- Sterkere vriendschappen en relaties opbouwen.
- Grotere doelen bereiken die individueel moeilijk te behalen zijn.
- Een positieve en ondersteunende omgeving creëren waarin iedereen kan groeien en leren.
Laten we nu onze krachten bundelen en ons inzetten om goed samen te werken. Samen kunnen we geweldige dingen bereiken!
Oprechte Complimenten geven (15 minuten)
Complimenten oprecht en op waarde gebaseerd, geef de volgende tips en richtlijnen aan de kinderen zodat niet de pesters of meelopers zeggen je hebt een mooie broek of trui en bij alle andere een echt compliment:
Richtlijnen voor oprechte complimenten
- Moedig de kinderen aan om complimenten te geven over eigenschappen, karaktereigenschappen of acties van hun klasgenoten, in plaats van alleen over uiterlijke kenmerken.
- Benadruk het belang van oprechtheid en eerlijkheid bij het geven van complimenten.
- Moedig aan om specifiek te zijn bij het geven van complimenten. Bijvoorbeeld: "Ik vind het leuk hoe je altijd vriendelijk bent tegen iedereen in de klas" in plaats van alleen "Je bent aardig."
Bespreek het doel van de activiteit
Leg uit dat het doel van het geven van complimenten is om elkaar te ondersteunen en positieve relaties te bevorderen. Het gaat niet om het krijgen van complimenten, maar om het geven ervan aan anderen.
Voor de leraar
Nu gaan we het hebben over complimenten geven. Een compliment is iets aardigs dat je tegen iemand kunt zeggen om hen te laten weten dat je iets speciaals aan hen waardeert. Er zijn verschillende soorten complimenten die we kunnen geven. Sommige complimenten gaan alleen over hoe iemand eruitziet, zoals "Leuke broek!" of "Mooie tekening!" Maar dit zijn complimenten die gebaseerd zijn op uiterlijk, maar ze vertellen niet veel over wie iemand echt is. Deze complimenten bedoelen wij vandaag niet!
Vandaag gaan wij rcomplimenten die dieper gaan en iemands innerlijke kwaliteiten benadrukken. Dit zijn complimenten die gaan over wie iemand is als persoon en de positieve eigenschappen die ze bezitten. Bijvoorbeeld, een oprecht compliment kan zijn:
- "Ik waardeer hoe aardig je bent tegen anderen. Je bent altijd bereid om te helpen en dat vind ik heel fijn". Dit compliment richt zich op iemands vriendelijkheid en behulpzaamheid, wat belangrijke karaktereigenschappen zijn.
- Een ander voorbeeld van een oprecht compliment is: "Ik bewonder je doorzettingsvermogen. Je geeft nooit op, zelfs niet als dingen moeilijk zijn." Dit compliment benadrukt iemands doorzettingsvermogen en vastberadenheid, wat laat zien dat je bewondert hoe ze omgaan met uitdagingen."
Het verschil tussen oppervlakkige complimenten en oprechte complimenten is dat oppervlakkige complimenten alleen gericht zijn op het uiterlijk of specifieke prestaties, terwijl oprechte complimenten iemands innerlijke kwaliteiten en karakter benadrukken. Het is belangrijk om oprechte complimenten te geven die anderen waarderen om wie ze zijn als persoon en dat vind jij zelf waarschijnlijk ook veel leuk als je zoiets hoort. Complimenten die gebaseerd zijn op iemands innerlijke kwaliteiten, zoals vriendelijkheid, doorzettingsvermogen, eerlijkheid, enzovoort, kunnen anderen een positieve boost geven en hen laten voelen dat ze gewaardeerd worden om wie ze zijn.
Monitor en begeleid de activiteit:
Loop rond terwijl de kinderen de complimenten opschrijven en plakken. Houd een oogje in het zeil en wees beschikbaar om vragen te beantwoorden of richting te geven.
Wees alert op eventuele negatieve of onoprechte opmerkingen en grijp in wanneer dat nodig is.
Reflecteer en bespreek
Na afloop van de activiteit, bespreek met de kinderen hoe het voelde om complimenten te geven en te ontvangen. Benadruk het belang van oprechte en bemoedigende woorden.
Door deze richtlijnen en tips te volgen, kun je ervoor zorgen dat de complimenten die gegeven worden oprecht en betekenisvol zijn. Dit zal helpen om een positieve sfeer te bevorderen en de waarde van oprechte waardering te benadrukken.
Geef elk kind een stukje papier en vraag ze om op te schrijven wat ze leuk vinden aan een klasgenootje. Vraag ze om het papiertje vervolgens op de poster of kaart te plakken waarop complimenten geschreven kunnen worden.
Afsluiting (5 minuten) Bedank de kinderen voor hun deelname en herhaal het belang van verbinden en goed voor elkaar zorgen. Bespreek wat de kinderen hebben geleerd en wat ze kunnen doen om elkaar te helpen en verbinden.
Optionele uitbreiding:
- Laat de kinderen tekeningen maken van dieren die goed samenwerken en bespreek deze in de klas.
- Laat de kinderen een toneelstukje opvoeren waarin ze laten zien hoe ze elkaar kunnen helpen en verbinden.
- Organiseer een activiteit waarin de kinderen samenwerken aan een project, zoals het maken van een kunstwerk of het bouwen van een hut.
Algemene informatie om pesten bespreekbaar te maken
Antwoorden Quiz: Pesten
1. Wat is pesten?
Antwoord: 1 b) Herhaaldelijk en opzettelijk kwetsende handelingen uitvoeren tegen iemand.
Toelichting: Pesten houdt in dat iemand opzettelijk en herhaaldelijk kwetsende acties onderneemt tegen een ander persoon. Het is belangrijk om te begrijpen dat een eenmalige gemene opmerking geen pesten is, maar herhaaldelijk gedrag wel.
2. Welke vorm van pesten omvat het verspreiden van geruchten en het buitensluiten van iemand?
Antwoord: c) Sociaal pesten.
Toelichting: Sociaal pesten omvat het buitensluiten, roddelen en negeren van iemand. Dit gedrag kan ervoor zorgen dat iemand zich geïsoleerd en buitengesloten voelt.
3. Wat is een mogelijke gevolg van pesten voor de persoon die gepest wordt?
Antwoord: 3 a) Verminderd zelfvertrouwen en zelfrespect.
Toelichting: Pesten kan ernstige gevolgen hebben voor de persoon die gepest wordt, waaronder een vermindering van het zelfvertrouwen, zelfrespect en emotioneel welzijn. Het is belangrijk om pestgedrag serieus te nemen vanwege de negatieve impact op het slachtoffer.
4. Wat kunnen we doen als we getuige zijn van pestgedrag?
Antwoord: d) Het pestgedrag veroordelen en hulp zoeken.
Toelichting: Als we getuige zijn van pestgedrag, is het belangrijk om in te grijpen en het pestgedrag te veroordelen. We kunnen hulp zoeken bij een volwassene of iemand vertrouwen om het probleem aan te pakken en te zorgen voor de veiligheid van het slachtoffer.
5. Welke vorm van pesten vindt plaats via internet en sociale media?
Antwoord: d) Cyberpesten.
Toelichting: Cyberpesten verwijst naar pestgedrag dat plaatsvindt via digitale kanalen zoals sociale media, online berichten of e-mails. Dit kan variëren van beledigende opmerkingen tot het verspreiden van geruchten of het bedreigen van iemand via online platforms.
6. Waarom is pesten niet acceptabel?
Antwoord: b) Omdat het anderen pijn doet en schade toebrengt.
Toelichting: Pesten is niet acceptabel omdat het anderen emotioneel en fysiek kan schaden. Het is belangrijk om respect en empathie te tonen en anderen niet opzettelijk pijn te doen.
7. Hoe kunnen we bijdragen aan het stoppen van pestgedrag?
Antwoord: c) Door pestgedrag te melden en ondersteuning te bieden aan het slachtoffer.
Toelichting: We kunnen bijdragen aan het stoppen van pestgedrag door het pestgedrag te melden aan een volwassene of een vertrouwenspersoon en door ondersteuning te bieden aan het slachtoffer. Het is belangrijk om verantwoordelijkheid te nemen en te streven naar een veilige en respectvolle omgeving voor iedereen.