Helaas krijgen de meeste jongeren op een bepaald moment te maken met pesten. Hoewel jongens en meisjes evenveel kans hebben om gepest te worden, is het bij meisjes vaak minder duidelijk te merken. Daarom is het zo belangrijk dat volwassenen de signalen bij meiden herkennen.
Belangrijkste verschillen tussen de manier waarop jongens en meisjes pesten?
- Subtiel. Bij meisjes gebeurt het pesten vaak heel subtiel. Meestal gaat het om sociaal pestgedrag, bijvoorbeeld door roddels te verspreiden en anderen buiten te sluiten, in plaats van face-to-face pesten
- Voorbedacht. Meisjes maken vaak vooraf al plannen om te pesten, terwijl jongens dit vaak op het moment zelf beslissen.
- Psychologisch of emotioneel pesten. Bij jongens is pesten vaak fysiek. Soms pesten jongens om een gevecht uit te lokken en op die manier hun status te verhogen. Bij meisjes is het pestgedrag vaak langduriger en meer psychologisch (iemand kwetsen) dan fysiek
- Jongens en meisjes. Meisjes kunnen gepest worden door jongens en meisjes, terwijl jongens vaak alleen door jongens worden gepest.
Als het pesten fysiek is, reageren ouders vaak heel snel. Bij meisjes is pesten vaak psychologisch en daardoor moeilijker te herkennen – maar het is net zo belangrijk om snel actie te ondernemen.
Hoe kun je pestgedrag bij je zoon/dochter doorbreken?
“Bespreek eens met je kind hoe het zou zijn als hij of zij zelf de dupe is van pesten. Of hoe je kind het zou vinden als hij zelf nooit mee zou mogen doen met voetballen. Zeker op jonge leeftijd kunnen kinderen zich daar nog moeilijk in verplaatsen. Duidelijke regels en afspraken zijn dus nodig.
Stimuleer verder dat je kind contact met andere kinderen aangaat, bijvoorbeeld door eens iemand uit de klas mee te nemen die nooit door een ander wordt gevraagd. Het allerbelangrijkste is dat je je ervan bewust bent dat pesten altijd en overal gebeurt en dat je altijd een rol hebt: als pester, slachtoffer, meeloper of toeschouwer. Durf als ouders je rol onder ogen te zien en doe er iets mee.”
Sociaal pesten: anderen buitensluiten
Psychologe Dr. Nancy Etcoff, expert in neurowetenschap en emoties, legt uit: 'Bij jongens is er vaker sprake van agressie, slaan bijvoorbeeld. Bij meisjes is het veel minder zichtbaar. Het gaat om hun reputatie, mensen negeren en buitensluiten van hun sociale groep.' Dit is extreem effectief vanuit de positie van de pestkop, omdat in de wereld van een tienermeisje niets zo belangrijk is als sociale contacten. Voor tienermeisjes is het belangrijk om relaties met anderen te hebben, dus als ze worden buitengesloten, is dit heel erg pijnlijk.
Als een meisje uit haar sociale kring wordt weggepest, heeft dit een grote invloed op de rest van haar leven. Voor jou lijkt dit misschien overdreven, maar voor haar is dit realiteit – ze wil deel uitmaken van die vriendengroep; zij zijn nu het middelpunt van haar wereld en haar leven.
'Bij jongens is er vaker sprake van aggressie, slaan bijvoorbeeld. Bij meisjes is het veel minder zichtbaar. Het gaat om reputatie, andere meiden negeren en buitensluiten van hun sociale groep.'
Dr Nancy Etcoff
Meisjes pesten hun slachtoffers met hun uiterlijk
Tienermeisjes vinden het ontzettend belangrijk om erbij te horen en hetzelfde te zijn, en dus is het niet verrassend dat hun pestgedrag vaak gericht is op het uiterlijk – zeker als iemand er 'anders' uitziet. Een onderzoek in Groot-Brittannië heeft uitgewezen dat 56% van alle meisjes werd gepest met hun uiterlijk, gewicht, lengte of haarkleur.
En omdat het voor meisjes zo belangrijk is erbij te horen en hetzelfde te zijn, komt het extra hard aan als ze gepest worden vanwege hun uiterlijk. Onderzoek heeft aangetoond dat meisjes die gepest worden, zelfs als dat incidenteel is, een grotere kans hebben op een depressie. Jongens lopen dit risico als ze regelmatig gepest worden. Daarnaast bleek dat meisjes die gepest worden een groter risico lopen drugs te gaan gebruiken.
Een ander hartverscheurend resultaat uit het Engelse onderzoek was dat meisjes die ooit zijn gepest, het niet geloven als er iets aardigs over ze gezegd wordt, vooral niet als het over hun uiterlijk gaat. Dit laat zien hoe heftig de negatieve gevolgen van pesten kunnen zijn, hoezeer het effect heeft op het zelfvertrouwen van meisjes.
Het is belangrijk dat je als ouder weet wat er in het leven van je dochter gebeurt. Hoe gaat het met haar vriendschappen? Is ze aardig voor anderen en zijn zij aardig voor haar?
Vrienden of 'frenemies'?
Met 'frenemies' bedoelen we mensen die doen alsof ze iemands vriend zijn, terwijl ze proberen om het zelfvertrouwen en zelfbeeld van de ander te ondermijnen. Dit doen meiden als ze niet genoeg zelfvertrouwen hebben. Het kan even duren voordat je doorhebt dat iemand die doet alsof ze je vriendin is, je probeert te kwetsen. Dus eigenlijk op een stiekeme, indirecte manier, je aan het pesten is.
Praat met tieners over 'frenemies'. Vertel hun dat ze moeten oppassen voor 'vriendinnen' die:
- zich voortdurend met haar vergelijken of constant met haar aan het 'concurreren' zijn.
- alleen maar kritiek hebben en nooit een compliment geven.
- achter haar rug om over haar praten.
- een afspraak met haar afzeggen als ze ineens iets leukers kunnen doen.
Erken haar gevoelens
Als ze het gevoel heeft dat ze gepest wordt, bijvoorbeeld door plagerijen of gebaren van andere meisjes (of jongens), neem dit dan serieus. Vertel haar niet dat het wel meevalt en dat ze het moet negeren. Luister naar haar en geloof wat ze vertelt
Praat met haar over haar vriendengroep
Als ze problemen heeft met haar vrienden, kijk of ze de situatie zelf kan oplossen of verbeteren. Het is vaak beter om haar de mogelijkheid te geven om zelf iets op te lossen, dan dat jij het voor haar doet
Sta klaar om in te grijpen
Als niets lijkt te werken, ga dan praten met de leerkracht of benader de ouders van de pestkop
Leer haar voor zichzelf op te komen
Zorg ervoor dat ze zich niet laat commanderen door een pestkop. Leg haar uit dat, als ze doet wat een pestkop van haar wil, de situatie alleen maar erger wordt
Leg uit dat pestkoppen lafaards zijn
Tegen een pestkop ingaan is het beste wat je kunt doen. Hier is moed voor nodig, maar als het lukt, zul je zien dat haar zelfvertrouwen toeneemt en ze beter voor zichzelf opkomt
nuttige links