Video-experiment laat zien: veel mensen doen niets als er gepest wordt Bron: RTL Nieuws

Bij de pont naar Amsterdam-Noord lieten ze een groep acteurs eerst een andere acteur uitschelden om te zien of mensen zouden ingrijpen. Vervolgens lieten ze de jongeren ook handtastelijk worden en op het laatst werd de gepeste jongen in een kliko gestopt.

Bekijk de video hier:

Opvallend is dat veel mensen toekeken en maar een klein aantal daadwerkelijk ingreep. Volgens Patricia Bolwerk, oprichtster van stichting Stop Pesten Nu, is dit wat mensen die gepest worden het allerergst vinden.

"Als je gepest wordt, voel je je vaak onzichtbaar omdat niemand ingrijpt", legt Bolwerk uit. "Met die onzichtbaarheid hebben ze het vaak zwaarder dan met de fysieke pijn. Je eigenwaarde wordt van pesten heel laag, als niemand iets zegt, ga je zelf ook geloven dat je het wel verdiend zult hebben. Als er ook maar een iemand iets van zegt, weet je: diegene vindt ook dat ik dit niet verdien." Volgens Bolwerk is het daarom altijd belangrijk om er iets van te zeggen.

'Stoeien hoort erbij'

Volgens Bolwerk werkt het zo dat hoe meer mensen eromheen staan, hoe minder mensen zijn geneigd zijn in te grijpen. "Mensen wachten dan op elkaar en denken: een ander zegt er wel wat van. Juist als er maar een of twee toeschouwers zijn, stappen ze eerder op de pester af."

Wat volgens Bolwerk ook meespeelt bij de afwachtende houding van omstanders, is dat mensen opgevoed worden met het idee dat stoeien erbij hoort. "Daarom denken ze: ik bemoei me er niet te snel mee. Wat ook veel mensen denken, is dat de gepeste voor zichzelf moet opkomen. De meeste slachtoffers bijten ook echt wel van zich af, maar het is altijd een oneerlijke situatie. Bijvoorbeeld omdat de pesters met meer zijn of omdat een pester ouder is."

Waarom vinden mensen het zo moeilijk om over pesten te praten?

Patricia Bolwerk legt dat uit.

Aandacht voor pesten

Uit cijfers uit 2016 blijkt dat 10 procent van de leerlingen in groep 8 zegt gepest te worden. In het voortgezet onderwijs gaat het om 7 procent. Wel lijkt het pesten een stukje afgenomen te zijn: uit een studie van onderwijsafdeling PISA blijkt dat er in 2015 in Nederland minder gepest werd dan het jaar daarvoor. En dat Nederlandse jongeren het minst gepest worden van de hele wereld.

"Er is tegenwoordig veel aandacht voor pesten, waardoor veel mensen denken dat het pesten alleen maar toeneemt", zegt Bolwerk. "Maar ik denk dat pesten vroeger erger was, alleen dat het toen minder werd onderzocht. Daarbij was onze wereld veel kleiner, waardoor we minder verhalen hoorden, en was het taboe veel groter."

Goede stappen

Bolwerk vindt dat er goede stappen worden gemaakt om pesten terug te dringen. "Het is niet van de een op de andere dag volledig uit ons systeem, maar mensen denken er wel veel meer over na. Leraren tolereren het ook minder en mensen weten: pesten is niet normaal."

En hoe je dan het beste ingrijpt, als je ziet dat iemand gepest wordt? "Kijk altijd eerst of het veilig is", zegt Bolwerk. "Als je ziet dat iemand in elkaar wordt geslagen door een groep, is het niet heel handig er tussen te springen. Kijk daarom of je medestanders kunt vinden en spreek die direct aan. Is er misschien iemand die fysiek of mentaal sterker is in de buurt? Een bewaker, een leraar of een ouder?"

"Als dat allemaal niet lukt, stap dan na afloop op het slachtoffer af", zegt Bolwerk. "Dat is wel heel naar, want dan is het leed al geschied. Maar dan bied je in elk geval steun en voelt het slachtoffer zich niet meer onzichtbaar. Stel bijvoorbeeld voor om het samen aan iemand te vertellen. Een leerkracht bijvoorbeeld, een ouder of een werkgevende."

RTL-verslaggever en presentator Pepijn Crone grijpt in

Toevalligerwijs stond ook Pepijn Crone op de pont te wachten, toen hij zag hoe de jongen uit het experiment van Concentrate Velvet gepest werd. Hij vertelt wat hem ertoe bewoog in te grijpen.

"In eerste instantie twijfelde ik", vertelt Pepijn. "Ik dacht: ik maak hem kleiner als ik op ze afstap, hij moet er zelf uit zien te komen. Maar ze werden steeds vervelender en ik werd steeds bozer. Ze waren hem echt aan het kleineren, zeiden dingen als: waar ga je naartoe? Naar vrienden? Heb je die dan?"

Filmen met smartphone

"Toen ze de jongen ook nog begonnen te filmen met hun smartphone, werd ik echt kwaad", vervolgt Pepijn. "Nou ja zeg, dacht ik, straks zetten ze het online. Vervolgens werd er ook nog een flesje water naar hem gegooid en was zijn hele shirt nat. Ik tikte de vent die het dichtst bij me stond op zijn schouder en zei: doe even normaal man! Tijdens mijn verhaal werd ik steeds bozer."

 

Het moment dat Pepijn ingrijpt. (Screenshot Concentrate Velvet)

Volgens Bolwerk zijn het vooral mensen met een groot rechtvaardigheidsgevoel die ingrijpen. Pepijn herkent zich wel in deze omschrijving. "Ik ben wel iemand die altijd voor de underdog opkomt. Als tijdens een voetbalwedstrijd het ene team wel heel makkelijk wint, ben ik bijvoorbeeld ineens voor de andere ploeg."

Bonkige kerels

"Ik weet overigens niet of ik ook had ingegrepen als het vijf bonkige kerels waren", voegt Pepijn toe. "Dan was ik er misschien minder gestrekt ingegaan of had ik helemaal niets gedaan. Ik denk dat als ik zelf klappen had kunnen krijgen er in elk geval veel meer had moeten gebeuren voordat ik op ze af zou stappen. Dan hadden ze die jongen misschien daadwerkelijk in een kliko moeten stoppen, zoals later in het experiment gebeurt."

Bron RTL Nieuws.nl