1. Neem je gevoel serieus
Zeventien procent van de werknemers zegt te worden gepest, zo bleek uit onderzoek in 2009 door de Universiteit Twente (Bron). Waarover gaat het dan? Om ‘uitschelden, intimideren, isoleren en belachelijk maken’, meldt de website Pesten op de Werkvloer. Maar pesten kan ook ‘op een subtielere manier door iemand bijvoorbeeld zinloze taken te geven, belangrijke informatie achter te houden of nooit koffie mee te nemen voor de bewuste collega.’
HR teamleider Cynthia van Tilborg-Felling van ADP Nederland: ‘Al dit soort gedragingen zorgen er in ieder geval allemaal voor dat de ander zich niet prettig zal voelen.’ P&O-adviseur Tamara Baars van ArtEZ: ‘Als het je overkomt, zorg dan goed voor jezelf. Kruip niet in de slachtofferrol en vertrouw op je intuïtie als je voelt: dit gaat te ver. Kom in actie, op een constructieve en niet agressieve manier.’
2. Praat over het pesten
Wat kun je doen? Baars: ‘Maak het bespreekbaar, hoe moeilijk je dat misschien ook vindt. Eerst bij de pesters zelf, maar als dat te moeilijk is, kun je het ook aankaarten bij je leidinggevende of een vertrouwenspersoon. En als dat zelfs te dichtbij is, ga dan naar je huisarts of de bedrijfsarts. Blijf er in ieder geval niet mee rondlopen.’
HR-Adviseur Gonnie de Leeuw van Claeren HRM: ‘Als de leidinggevende behoort tot het pestgroepje of het probleem niet erkent, kun je het aankaarten bij de vertrouwenspersoon binnen de organisatie of bij HR. Zij kunnen samen met jou de mogelijkheden bekijken om het pesten bespreekbaar te maken en te laten stoppen.’
3. Schaam je niet als je gepest wordt
Maak je jezelf niet nog kwetsbaarder door dit probleem aan te kaarten, bijvoorbeeld bij je leidinggevende? Baars: ‘Nee, zeker niet. Als de leidinggevende dat wel zo ziet, lijkt mij dat reden om zo snel mogelijk een andere baan te zoeken. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, maar bij zo'n werkgever wil je niet werken.’ Van Tilborg-Felling: ‘Je manager is verantwoordelijk voor het functioneren van de afdeling. Daar hoort ook de houding en gedrag van medewerkers bij.
Pesten beïnvloedt de sfeer negatief en dat heeft gevolgen voor de samenwerking en het werkplezier.’ Arbeidsjurist Floris Asscher van Pellicaan Advocaten: ‘Als je belemmerd wordt in het uitvoeren van je werk, moet je er iets aan doen. Pesterijen bespreken is geen teken van zwakte, maar juist een manier om voor je rechten op te komen.’
4. Zoek de oorzaak niet bij jezelf
Uit het eerdergenoemde onderzoek door de Universiteit Twente bleek dat ook acht procent van de leidinggevenden wordt gepest. Zij gaan echter vaak anders om met pesterijen. ‘Leidinggevenden gaan eerder de confrontatie aan, terwijl werknemers zich wat meer conflictvermijdend opstellen,’ zegt Ellen Giebels van het onderzoeksinstituut IBR van de Universiteit Twente. Baars: ‘Probeer te achterhalen waarom de pesters het op jou gemunt hebben: stel je je te soft op, reageer je gepikeerd en wordt dat grappig gevonden? Maar bedenk ook: dat de pesters pesten, zegt meer over hen dan over jou.’
5. Oefen in assertiviteit
Heb je al geprobeerd met de pesters te spreken? De Leeuw: ‘Probeer in een vroeg stadium in te grijpen. Hoe langer je pesterijen tolereert, hoe erger het wordt.’ Asscher: ‘Spreek de persoon aan die je pest, geef op een rustige manier aan waar je grenzen zijn en probeer het zo op te lossen. Daarbij kan je ook ondersteuning vragen van de vertrouwenspersoon of een derde. Het kan bovendien helpen om eerst met een ander te bespreken waar je last van hebt en wat je er tegen kan doen.’ Baars: ‘Kies een rustig moment, dus niet tijdens een incident zelf. Er zijn overigens uitzonderingen: als het te gortig wordt, maak dan ook tijdens een pesterij duidelijk dat het voor jou “tot hier en niet verder” is.’
6. Bewandel eventueel een juridische weg
Baars: ‘Mocht het niet helpen om je probleem bij de pesters of je leidinggevende bespreekbaar te maken, en ook de steun van een bedrijfsarts of vertrouwenspersoon biedt geen soelaas, dan kun je ook een klacht indienen, mits er een interne klachtenregeling bestaat.’ Asscher: ‘De werkgever heeft een verplichting te zorgen voor een sociaal veilige werkomgeving, waar niet gepest wordt. Die plicht vloeit voort uit de Arbowetgeving als uit de verplichtingen van goed werkgeverschap die de werkgever jegens de werknemer heeft.’
7. Leg je niet neer bij ontkenning
Maar wat als degene die pest alles ontkent? Van Tilborg-Felling: ‘Dan wordt het lastiger. Probeer voorbeelden te noemen en kijk of er wellicht getuigen zijn. Maak in een gesprek in ieder geval duidelijk wat dit alles met jou doet. Om gevoel kan men niet heen.’ Baars: ‘Leg een dossier aan waarin je alle pesterijen verzamelt. Noteer datum, wat er gebeurde, wie er bij waren, wie je benaderd hebt voor hulp, enzovoort. Als er mailtjes of smsjes of appjes zijn, bewaar die dan.’
8. Hou vol
En wat als het pesten gewoon blijft doorgaan, ondanks de acties die je hebt ondernomen? Van Tilborg-Felling: ‘Kaart dat dan aan, bijvoorbeeld met je manager. Probeer concrete afspraken te maken. Vraag je manager of hij of zij een oogje in het zeil wil houden en de betreffende medewerker op zijn of haar gedrag wil aanspreken en eventueel terzijde wil nemen voor een langer gesprek. Als dat ook niet helpt, licht de HR-afdeling dan in. Het gaat hier immers over jouw eigen functioneren en over het gedrag van werknemers. Pesten mag nooit geaccepteerd worden.’
Ik word gepest - interssante artikelen
► Conflict met je werkgever - zo los je een ruzie op het werk snel op | Pesten op het Werk
► Externe Klachtencommissie ongewenst gedrag | Pesten op het Werk
► Oorzaken van Pesten op het werk voor de organisatie, groep, dader en slachtoffer
► Verschil tussen Plagen en Pesten op de werkvloer
► Vier types pestkoppen op werk - en zo pak je ze aan
► Wacht niet te lang met bespreken - gepest op het werk
► Wat kan ik doen tegen pesten op het werk | Adviezen Juridisch Loket
Neem geen ontslag, maar bespreek eerst uw mogelijkheden.
► Wat zegt de Wet | Pesten op het Werk Wetgeving
Bijna 1 op de 5 stelt dat de sfeer op het werk slechter is door de crisis. Dit blijkt uit gepubliceerd onderzoek d.d. 10 september 2020 van het CNV, uitgevoerd door Maurice de Hond onder een representatieve groep van 2.500 werkenden. 
