Buitensluiten is een vorm van pestgedrag. Als docent zie je het directe pestgedrag en buitensluiten vaak niet. Je ziet vooral de reactie van de gepeste leerling. Veel pestgedrag tussen leerlingen speelt zich online af en gebeurt dus buiten de muren van je klaslokaal. Het is voor jou als docent daardoor lastiger op te merken. Toch zijn de effecten merkbaar tot in het klaslokaal.
Hoe herken je of een leerling gepest wordt? Wees alert op signalen van pesten zoals:
- De leerling is vaak ziek of afwezig
- Anderen leerlingen gebruiken een bijnaam voor de leerling
- Wanneer er groepjes gevormd worden, wordt de leerling regelmatig als laatste gekozen
- De leerling is vaak alleen tijdens de pauze
- Voor en na de les blijft de leerling in het lokaal hangen
Buitensluiten op social media gebeurt op verschillende manieren. Bijvoorbeeld het bewust niet liken van posts op Instagram, of diegene zelfs ontvolgen. In WhatsAppgroepen: iemand uit de klassen-WhatsAppgroep gooien en stiekem een nieuwe groep aanmaken en die persoon niet uitnodigen. Of het negeren van berichten van één specifieke leerling en roddelen over iemand die niet in de groep zit.
5 tips hoe je als docent kunt omgaan met online pesten
- Praat erover: vertel wat je hoort en ziet en vraag leerlingen wat er speelt. Praat daarna met de direct betrokken leerlingen afzonderlijk. Maak het onderwerp (online) pesten ook regelmatig onderwerp van gesprek in het algemeen.
- Neem maatregelen en maak afspraken met de betrokken leerlingen: vertel duidelijk wat jij als docent wel en niet kunt doen om de situatie te veranderen. Check ook regelmatig of gemaakte afspraken worden nagekomen en of de situatie is opgelost.
- Informeer ouders: bespreek met de leerling of en hoe je de ouders kan informeren. Of in het geval van basisschoolleerlingen: laat ouders direct weten dat er iets is voorgevallen en hoe er is gereageerd op de situatie. Afhankelijk van wat er is gebeurd, nodig je de ouders van de pester(s) en gepeste uit voor een gesprek. Soms is het nodig om alle ouders te informeren over wat er speelt in de klas en op social media. Bijvoorbeeld als één leerling wordt buitengesloten in een WhatsAppgroep met de hele klas.
- Vertel de leerling waar hij terecht kan voor hulp bij ongewenst online gedrag: is er bij jou op school een aanspreekpunt voor pesten of een vertrouwenspersoon? Breng je leerling daarmee in contact.
- Adviseer leerlingen om bewijsmateriaal (screenshots, chats, mails) te bewaren.