Herkennen en aanpakken van Pesten op de BSO

Het is cruciaal om pestgedrag vroeg te herkennen om tijdig in te kunnen grijpen. Zowel het kind dat gepest wordt als het kind dat pest, vertoont doorgaans bepaalde gedragskenmerken. Hoe weet je dat er gepest wordt?

TIP! Bekijk het Kenniscentrum Pesten voor Scholen voor meer tips & informatie

Signalen bij de kinderen die gepest worden

1. Buitengesloten worden bij spelletjes
   Bijvoorbeeld, alle kinderen spelen een potje voetbal, maar één kind staat alleen aan de zijlijn en wordt niet uitgenodigd om mee te doen.

2. Liever dichtbij een volwassene blijven dan meespele:
   Als er een spelactiviteit is en een kind kiest ervoor om bij de begeleider te blijven in plaats van te participeren, kan dat een rood vlaggetje zijn.

3. Verdrietige of gespannen uitstraling
   Het kind ziet er vaak uit alsof het op het punt staat te huilen of is merkbaar nerveus in de aanwezigheid van bepaalde andere kinderen.

4. Klachten over fysiek ongemak zoals hoofd- of buikpijn 
   Deze klachten kunnen optreden zonder een duidelijke medische oorzaak en dienen als een manier om de pesterijen te ontvluchten.

5. Weinig tot geen vriendjes
   Als je opmerkt dat een kind tijdens meerdere sessies met niemand speelt of praat, kan dit een aanwijzing zijn.

6. Veranderend gedrag
   Bijvoorbeeld, een kind dat normaal gesproken erg spraakzaam is, wordt ineens heel stil of trekt zich terug.

7. Slaapproblemen of nachtmerries
   Als ouders dit rapporteren, kan dat een teken zijn dat er iets ernstigs aan de hand is, zoals pesten.

Signalen bij de pesters

1. Niet met iedereen willen samenwerken
   Bijvoorbeeld, een kind weigert categorisch om met bepaalde andere kinderen in een team te zitten tijdens groepsactiviteiten.

2. Dominantie en machtsvertoon
   Dit kan variëren van luidruchtig en baasachtig gedrag tot andere kinderen fysiek duwen of intimideren.

3. Weinig empathie tonen
   Bijvoorbeeld, als ze iemand anders pijn zien hebben, lijken ze niet geraakt of begaan.

4. Impulsief en agressief gedrag 
   Het kind kan plotseling uitbarsten in woede of fysieke agressie vertonen zonder duidelijke reden.

Aanpakken van Pesten
 

1. Direct aanspreken 
   Spreek het kind dat pest direct aan op zijn gedrag. Maak duidelijk dat het gedrag niet acceptabel is.

2. Groepsgesprek 
   Organiseer een gesprek met de hele groep om over de impact van pesten te praten zonder specifieke individuen aan te wijzen. Dit kan leiden tot meer bewustzijn. Tips Groepsgesprek

3. Individuele gesprekken
   Praat apart met de pester en apart met het gepeste kind om hun perspectieven te begrijpen. Voor het gepeste kind kan extra ondersteuning zoals een vertrouwenspersoon nuttig zijn.
   
   * Gesprek met de pester: Hoe moet ik de kinderen die pesten aanspreken
   
   * Gesprek met slachtoffer
    

4. Ouderbetrokkenheid
   Informeer de ouders van zowel het gepeste als het pestende kind en werk samen aan een oplossing.

5. Monitoring en Follow-up
   Houd de situatie in de gaten om te zien of het pestgedrag stopt en voer indien nodig verdere interventies uit.