Slechte slapers doen meer aan cyberpesten

Naarmate adolescenten ouder worden, gaan ze later slapen en neemt de kwantiteit en de kwaliteit van hun nachtrust af. Een slechte nachtrust heeft onder meer een negatief effect op de werking van de prefrontale cortex, het deel van ons brein dat een essentiële rol speelt bij het maken van verstandige, doordachte beslissingen en het omgaan met onze emoties. Daardoor heeft slecht slapen implicaties voor ons emotioneel en sociaal functioneren. Zo is het al langer bekend dat een slechte nachtrust ervoor zorgt dat mensen sneller boos en vijandig worden. Bovendien werkt slecht slapen ook agressief gedrag in de hand, niet alleen bij mensen maar ook bij dieren.

 

Uit het nieuwe onderzoek, uitgevoerd bij meer dan 1500 Vlaamse leerlingen uit het tweede middelbaar, blijkt dat een slechte slaapkwaliteit ook cyberpesten in de hand werkt. Aan de leerlingen werd gevraagd hoe goed ze konden gaan slapen, effectief in slaap konden vallen en konden opstaan, hoe vaak ze kwaad waren geweest in de afgelopen maand en hoe vaak ze anderen gecyberpest hadden (bv. door anderen online te bedreigen of door belachelijke foto’s of video’s van anderen online te zetten). 

 

Hoe minder goed de leerlingen sliepen, hoe vaker ze boos waren en hoe vaker ze anderen cyberpestten. Zowel slechtere slaapkwaliteit als cyberpesten hingen bovendien samen met het gebruik van ICT, maar zelfs als dat in rekening gebracht werd, bleef het verband tussen slechte slaapkwaliteit, kwaadheid en cyberpesten overeind.

 

Het zou goed kunnen dat jongeren hun kwaadheid gemakkelijker online afreageren dan offline, aldus de onderzoekers. Als we boos zijn, is het immers vaak niet mogelijk om die boosheid te uiten tegenover de persoon die ons boos heeft gemaakt, bijvoorbeeld omdat het onze baas of onze leerkracht is of omdat die persoon op dat moment niet fysiek aanwezig is. We reageren onze kwaadheid dan vaak af op andere mensen, een fenomeen dat we ‘verplaatste agressie’ noemen. Online is het nog veel gemakkelijker dan offline om kwaad te worden op iemand anders, want het internet is 7 dagen op 7 en 24 uur op 24 uur beschikbaar. We kunnen ons anoniem uitleven, en er is weinig controle over ons gedrag,” zegt Sara Erreygers.

 

De bevindingen van het onderzoek geven aan dat het gebruik van digitale media niet enkel een invloed heeft op slaapkwaliteit, maar dat slaapkwaliteit op haar beurt ook een invloed heeft op hoe jongeren zich tegenover anderen gedragen via die digitale media. Maatregelen om de slaapkwaliteit van jongeren te verbeteren, zouden dus ook mee opgenomen kunnen worden in anti(cyber)pestcampagnes. Daarnaast is het belangrijk om jongeren te leren hoe ze op een goede manier kunnen omgaan met hun kwaadheid en andere emoties, zonder zich (online) af te reageren op anderen. Het versterken van de socio-emotionele vaardigheden van adolescenten is essentieel om problemen zoals cyberpesten in de kern aan te pakken.