Doelstellingen:
- Leerlingen het belang van empathie laten begrijpen in de context van pesten.
- Leerlingen in staat stellen zich te verplaatsen in de gevoelens van anderen, specifiek diegenen die ervaring hebben met pesten.
- Het creëren van een ondersteunende en positieve gemeenschap binnen de klas.
Lesduur: 60 minuten
Benodigdheden:
- Papier en pennen voor het schrijven van dagboekfragmenten.
- Post-it notities of een digitaal platform (zoals Padlet) voor de "empathiemuur".
- Ruimte op een muur of bord waar post-its opgehangen kunnen worden.
Lesverloop
Deel 1: Introductie (10 minuten)
- Begin de les met een korte introductie over empathie: wat het is, waarom het belangrijk is, en hoe het kan helpen pestgedrag te verminderen.
- Introduceer de activiteiten van de les: het schrijven van dagboekfragmenten en het creëren van een "empathiemuur".
Deel 2: Dagboekfragmenten schrijven (20 minuten)
- Verdeel de leerlingen in kleine groepjes en geef hen een scenario van een persoon die gepest wordt. Vraag hen zich in te leven in deze persoon en een kort dagboekfragment te schrijven vanuit hun perspectief.
- Leg uit dat deze oefening bedoeld is om te reflecteren op de gevoelens en ervaringen van de persoon in het scenario.
Deel 3: Empathiemuur (20 minuten)
- Introduceer de "empathiemuur". Dit kan een fysieke muur zijn in de klas waar leerlingen anoniem positieve berichten op post-its schrijven en opplakken, of een digitaal platform zoals Padlet waar leerlingen hun berichten kunnen posten.
- Moedig de leerlingen aan om een positieve boodschap of compliment te schrijven aan een anonieme klasgenoot. Het doel is om een muur vol ondersteunende en opbeurende berichten te creëren.
Deel 4: Reflectie en discussie (10 minuten)
- Rond de activiteit af met een groepsdiscussie. Bespreek hoe het was om zich in te leven in iemand anders en vraag hoe leerlingen zich voelden bij het lezen van de positieve berichten.
- Reflecteer op het belang van empathie in het dagelijks leven en hoe het kan bijdragen aan het creëren van een veilige en ondersteunende gemeenschap.
Afsluiting:
- Benadruk het belang van empathie en het positief beïnvloeden van elkaar. Moedig leerlingen aan om de empathie die ze vandaag hebben geoefend, voort te zetten buiten de klas.
- Lees voor:
Lieve leerlingen,
Vandaag hebben we belangrijke lessen geleerd over empathie, pesten, en de impact die onze acties en woorden op anderen kunnen hebben. Ik wil jullie iets belangrijks meegeven: pesten is niet slechts een actie van één persoon, het is een groepsproces. En in dat proces heeft iedereen in deze klas de kracht om het pesten te stoppen.Elke keer dat pesten plaatsvindt, zijn er niet alleen de pester en het slachtoffer, maar ook de omstanders. Door niets te doen, geven we in feite de pesters stilzwijgende toestemming om door te gaan. Maar het tegenovergestelde is ook waar: door in te grijpen, te spreken, en steun te bieden, kunnen we het pesten stoppen. Onthoud dat jullie, als klas, samen een ongelofelijke kracht hebben. Een kracht voor goedheid, steun, en positieve verandering. Elke vriendelijke daad, elk woord van steun, en elke keer dat iemand het opneemt voor een ander, bouwen we aan een veiligere, vriendelijkere gemeenschap.
Laten we elkaar beloven om niet weg te kijken. Laten we de moed hebben om in te grijpen, elkaar te steunen, en altijd op te komen voor wat juist is. Samen kunnen we een omgeving creëren waar iedereen zich geaccepteerd en veilig voelt. Dank jullie wel voor jullie inzet vandaag. Ik ben trots op wat we samen kunnen bereiken en ik geloof in de kracht van elke persoon in deze klas om een verschil te maken. Laten we die kracht gebruiken om pesten te stoppen, niet alleen vandaag, maar elke dag.
Evaluatie:
- Observeer de betrokkenheid en de reacties van de leerlingen tijdens de oefeningen en de discussie.
- Evalueer de effectiviteit van de les door na een paar weken een korte enquête te houden over hoe leerlingen de geleerde lessen over empathie in praktijk hebben gebracht.
Dit lesplan is bedoeld om leerlingen op een praktische en betekenisvolle manier kennis te laten maken met het concept van empathie en hoe dit toegepast kan worden in hun eigen leven en in hun interacties met anderen.
Tijdens alle lessen over pesten is het heel belngrijk om deze dingen in de gaten te houden:
- Actieve observatie:
Blijf tijdens de groepsactiviteiten actief observeren. Let op tekenen van uitsluiting, negatieve opmerkingen of lichaamstaal die op pesten kan duiden. - Direct ingrijpen:
Indien je enige vorm van pestgedrag waarneemt, grijp dan onmiddellijk in op een kalme en beslissende manier. Bespreek het gedrag privé met de betrokken leerling(en) om het probleem aan te pakken. - Open dialoog:
Moedig een open dialoog aan. Geef leerlingen de ruimte om zorgen of ervaringen met pesten te delen, zowel tijdens als na de workshop.
Focus op de gedachte achter het werk
- Elk werk is waardevol:
Benadruk bij de start van de workshop dat elk werk belangrijk is, ongeacht de esthetische kwaliteit. Het gaat om de boodschap en de gedachte erachter. - Individuele feedback:
Besteed aandacht aan het verhaal achter elk werk. Vraag leerlingen naar hun inspiratie en de boodschap die ze willen overbrengen. Dit toont waardering voor hun inspanning en creativiteit. - Gelijkwaardige aandacht:
Zorg ervoor dat elk werkje en elke leerling evenveel aandacht krijgt tijdens de presentaties. Dit bevordert een gevoel van gelijkwaardigheid en gemeenschapszin.
Het creëren van een veilige vmgeving
- Voorbereidende discussie:
Begin de workshop met een korte discussie over wat een veilige en respectvolle omgeving inhoudt. Vraag leerlingen hoe zij denken dat ze hieraan kunnen bijdragen. - Groepsafspraken:
Stel samen met de leerlingen een set van groepsafspraken op die gedurende de workshop gelden. Laat iedereen akkoord gaan met deze afspraken door ze te ondertekenen of er hun hand voor op te steken. - Reflectie moment:
Sluit de workshop af met een moment van reflectie. Vraag leerlingen hoe ze zich voelden tijdens de activiteit en of ze vinden dat de groepsafspraken zijn nageleefd.