Een groeimindset – de overtuiging dat je vaardigheden en intelligentie door inspanning en oefening kunnen groeien – kan een krachtige tool zijn voor leerlingen om succesvoller en veerkrachtiger te worden. Maar hoe kunnen scholen en leraren een omgeving creëren waarin deze mindset wordt gestimuleerd? In dit artikel geven we praktische tips om een groeimindset bij leerlingen te bevorderen.
Wat is een groeimindset?
Een groeimindset is gebaseerd op de theorie van psychologe Carol Dweck. Mensen met een groeimindset geloven dat hun capaciteiten niet vastliggen, maar ontwikkeld kunnen worden door hard werken, goede strategieën en door te leren van fouten. Dit staat tegenover een vaste mindset, waarbij men ervan uitgaat dat intelligentie en talenten aangeboren en onveranderbaar zijn.
Leerlingen met een groeimindset:
- Durven nieuwe uitdagingen aan te gaan.
- Leren van fouten en mislukkingen.
- Zien inspanning als een weg naar succes.
- Geven niet snel op, ook niet bij moeilijke taken.
Waarom is een groeimindset belangrijk in het onderwijs?
Leerlingen met een groeimindset presteren beter omdat ze geloven dat hun inzet ertoe doet. Ze omarmen uitdagingen, gaan door als het moeilijk wordt en leren meer van kritiek dan leerlingen met een vaste mindset. Dit leidt niet alleen tot betere academische prestaties, maar ook tot een positievere houding ten opzichte van leren.
Hoe creëer je een omgeving waarin een groeimindset kan floreren?
Het ontwikkelen van een groeimindset begint met het creëren van een omgeving die dit gedrag en deze overtuiging ondersteunt. Hier zijn enkele strategieën die je kunt gebruiken:
Geef opbouwende feedback gericht op het proces In plaats van leerlingen te prijzen voor hun intelligentie of talent, focus je op hun inspanning, strategieën en doorzettingsvermogen. Door feedback te geven op hoe ze tot een resultaat zijn gekomen, help je hen in te zien dat hun inzet leidt tot verbetering. Bijvoorbeeld:
- In plaats van te zeggen: “Wat ben je slim!”, kun je zeggen: “Ik vind het knap hoe je verschillende methoden hebt gebruikt om tot dit antwoord te komen.”
Normaliseer fouten en mislukkingen als onderdeel van het leerproces Fouten maken hoort bij leren. Door fouten te omarmen en bespreekbaar te maken, moedig je leerlingen aan om risico’s te nemen en niet bang te zijn om te falen. Laat zien dat falen een kans is om te groeien, en help leerlingen reflecteren op wat ze van hun fouten kunnen leren.
Leer leerlingen hoe ze effectieve strategieën kunnen gebruiken Soms kunnen leerlingen blijven steken in hun oude gewoonten en manieren van werken. Laat hen zien dat er verschillende strategieën zijn om problemen op te lossen en stimuleer hen om nieuwe methoden uit te proberen. Dit kan helpen om door obstakels heen te breken en het leerproces te versnellen.
Bouw veerkracht op door te focussen op doorzettingsvermogen Een belangrijk aspect van een groeimindset is het vermogen om door te zetten, zelfs als iets moeilijk is. Je kunt veerkracht opbouwen door te praten over voorbeelden van mensen die door hard werken en doorzettingsvermogen succes hebben bereikt. Moedig leerlingen aan om doelen te stellen en kleine stappen te zetten, ook als ze tegen obstakels aanlopen.
Gebruik de kracht van 'nog' Het woord "nog" kan een groot verschil maken in hoe leerlingen hun kunnen en leerproces zien. In plaats van te zeggen: "Ik kan dit niet", moedig je ze aan om te zeggen: "Ik kan dit nog niet". Dit kleine woordje verandert de hele toon van hun denken en maakt duidelijk dat het vermogen om iets te leren slechts een kwestie van tijd en inzet is.
Modelleer zelf een groeimindset Als leerkracht speel je een belangrijke rol in het tonen van een groeimindset. Wanneer je zelf fouten maakt of moeilijke taken tegenkomt, kun je laten zien hoe je hiermee omgaat door het proces van leren en doorzetten te bespreken. Dit geeft leerlingen een concreet voorbeeld van hoe ze een groeimindset kunnen toepassen in hun eigen leven.
Stimuleer samenwerking en wederzijdse ondersteuning Een omgeving waarin leerlingen elkaar ondersteunen en aanmoedigen kan de ontwikkeling van een groeimindset versterken. Creëer activiteiten waarbij leerlingen samen aan uitdagingen werken en elkaar feedback geven. Dit bevordert niet alleen het leren, maar ook het gevoel van verbondenheid en motivatie.
Hoe houd je de balans tussen uitdaging en ondersteuning?
Om een groeimindset te ontwikkelen, moeten leerlingen voldoende uitdaging ervaren, maar ook de juiste ondersteuning krijgen. Als een taak te makkelijk is, zullen ze zich vervelen en weinig motivatie voelen om te groeien. Maar als een taak te moeilijk is zonder de juiste begeleiding, kunnen ze gefrustreerd raken en opgeven. Het is belangrijk om een balans te vinden waarbij leerlingen net buiten hun comfortzone werken, met genoeg begeleiding om te blijven leren.
De kracht van een positieve leeromgeving
Een positieve leeromgeving waarin fouten worden verwelkomd, doorzettingsvermogen wordt beloond, en leerlingen worden aangemoedigd om hun best te doen, legt de basis voor een groeimindset. Door deze principes te integreren in het klaslokaal kunnen scholen leerlingen helpen om veerkrachtiger, nieuwsgieriger en succesvoller te worden.
Kenniscentrum Pesten per doelgroep
Stichting Stop Pesten Nu vertrouwt volledig op vrijwillige donaties en de inzet van vrijwilligers om haar belangrijke werk mogelijk te maken. Wij ontvangen geen subsidies, waardoor wij volledig afhankelijk zijn van de steun van mensen zoals u.
Tip van de redactie! Heb je haast? Navigeer dan snel naar:
► Scholen & Professionals Kenniscentrum Pesten in het Onderwijs
- Of navigeer direct naar de informatie per functionaris: Schooldirectie & MT / Anti-pest coördinator / Leerkracht / Mentor / Ouderraad & MR
- Leerlingen & opvoeders: Kinderen & Jongeren (Leerlingen) / Ouders & Opvoeders
► Sportverenigingen Kenniscentrum Pesten in de Sport
- Of navigeer direct naar de informatie per functionaris: Bestuurders / Coaches, Trainers & Begeleiders / (Top)Sporters & Scheidsrechters
- Jonge leden & ouders Kinderen & Jongeren (Leerlingen) / Ouders & Opvoeders
► Werkgevers Kenniscentrum Pesten op het Werk
- Of navigeer direct naar de informatie per functionaris: Directie en bestuurders / HRM / MT en Leidinggevenden / Medewerkers / Ondernemersraden / Vertrouwenspersonen
► Ouderen Kenniscentrum Pesten in Woonzorgcentra
Breng snel een bezoekje aan ...
► Kenniscentrum (Klassiek) Pesten
► Kenniscentrum Online pesten (cyberpesten)
► Kennisbank & Downloadcentrum o.a. Beleid & Factsheets / Handleidingen / Lesmaterialen / Posters / Wetenschappelijke Onderzoeken
► Ik word gepest, wat kan ik doen