Het artikel “Understanding Teachers’ Likelihood of Intervention in Bullying Situations: Testing the Theory of Planned Behavior” door Danelien van Aalst, Gijs Huitsing en René Veenstra onderzoekt welke factoren bijdragen aan de neiging van leerkrachten om in te grijpen bij pesten. Het onderzoek maakt gebruik van de Theory of Planned Behavior om te analyseren welke elementen het interventiegedrag van leerkrachten voorspellen. Hierbij werd data verzameld van zowel leerkrachten in het primair als voortgezet onderwijs in Nederland.
Belangrijkste bevindingen
- Attitudes: Leerkrachten die pesten serieuzer nemen en een negatievere houding ten opzichte van pesten hebben, grijpen vaker in. Dit toont aan dat leerkrachten die sterk tegen pesten zijn en empathie voor slachtoffers voelen, een hogere kans hebben om actief in te grijpen.
- Behavioral control: Leerkrachten die geloven dat zij controle hebben over het aanpakken van pestgedrag, met name door een interne attributiestijl, voelen zich effectiever en zijn vaker geneigd om in te grijpen. Dit betekent dat zij de verantwoordelijkheid voor het oplossen van pestproblemen eerder bij zichzelf leggen dan bij externe factoren, zoals omstandigheden of persoonlijkheden van studenten.
- Subjective norms: Hoewel collegiale steun en een ondersteunende schoolleiding in eerder onderzoek zijn geïdentificeerd als belangrijk voor leerkrachten, bleek dit in deze studie geen directe invloed te hebben op de interventiebereidheid. Dit suggereert dat persoonlijke houding en attributiestijl zwaarder wegen dan de mate van ondersteuning die leerkrachten vanuit hun omgeving ervaren.
- Kennis over pesten: De mate van kennis over de kenmerken van pesten bleek geen significante voorspeller voor het ingrijpen in pestsituaties. Toch kan kennis indirect bijdragen door de attitudes van leerkrachten te versterken.
Conclusie
Het onderzoek onderstreept het belang van attitudes en attributiestijlen in het interventiegedrag van leerkrachten bij pesten. Deze bevindingen suggereren dat training en interventieprogramma’s effectiever kunnen worden door te focussen op het versterken van negatieve attitudes ten opzichte van pesten en het bevorderen van een interne attributiestijl. Dit kan leerkrachten helpen om pesten systematisch en effectief aan te pakken. Lees het volledige onderzoek
Het artikel, gepubliceerd in het International Journal of Bullying Prevention, biedt waardevolle inzichten voor beleidsmakers en opleidingsinstituten die willen bijdragen aan een veilige schoolomgeving door leerkrachten meer te ondersteunen in hun rol bij de preventie van pesten .
van Aalst, D.A.E., Huitsing, G. & Veenstra, R. Understanding Teachers’ Likelihood of Intervention in Bullying Situations: Testing the Theory of Planned Behavior. Int Journal of Bullying Prevention (2024). https://doi.org/10.1007/s42380-024-00209-w