De vertrouwensinspecteurs van de Onderwijsinspectie krijgen steeds meer meldingen binnen van ongewenst gedrag binnen het onderwijs. Denk hierbij aan seksuele intimidatie, pesten, discriminatie en psychisch geweld. Ook op de basisscholen ziet de inspectie een toename van meldingen van pesten en ander psychisch geweld, waarbij het geweld steeds ernstiger wordt en vaak ook langer duurt.
Soms worden kinderen jarenlang ernstig gepest en lukt het de scholen maar niet om dit te doorbreken. Een zorgelijke ontwikkeling, vindt de Onderwijsinspectie. "We hebben nog nooit zoveel meldingen binnengekregen als afgelopen schooljaar en dat baart ons grote zorgen", zegt Rogier Oet van de Onderwijsinspectie.
Flinke stijging
Vertrouwensinspecteurs zijn te bellen voor iedereen die misstanden ziet of meemaakt in het onderwijs. Dat kan gaan om onderwijspersoneel, maar ook ouders en leerlingen kunnen aan de bel trekken. Vorig schooljaar legden de vertrouwensinspecteurs 2317 nieuwe dossiers aan, twee jaar daarvoor waren dat er nog 1743. Een stijging van bijna 33 procent in twee jaar.
Bij de meeste dossiers (1187) ging het over psychisch geweld, zoals pesten. Ook daar was een flinke stijging in te zien. Twee jaar geleden kwamen er nog maar 752 meldingen van binnen, wat een stijging van bijna 60 procent betekent. Verreweg de meeste meldingen van pesten en ander psychisch geweld gaan over kinderen in de basisschoolleeftijd.
De Inspectie heeft geen onderzoek gedaan naar de vraag waarom de meldingen toenemen, het kan dus ook dat mensen sneller iets melden, pesten beter herkennen of de vertrouwensinspecteurs beter weten te vinden. Toch zijn er genoeg zorgelijke signalen.
"Vertrouwensinspecteurs zien dat kinderen langer gepest worden, dus soms meerjarig. Dat gaat vaak weer over in fysiek geweld", zegt Rogier Oet. "Die verharding zien we duidelijk optreden." Ook wijst hij erop dat door social media het pesten tegenwoordig 24 uur per dag kan doorgaan.
In het nieuwe rapport schrijft de Onderwijsinspectie dat het pesten vaak wel vier of vijf schooljaren achter elkaar kan plaatsvinden. Scholen lukt het dan niet om de groepsdynamiek blijvend en in positieve zin te veranderen.
Toch zijn de cijfers van de inspectie niet alleen maar slecht nieuws, zegt Patricia Bolwerk van stichting Stop pesten nu. De stijging in meldingen van pestgedrag zou volgens haar ook kunnen komen doordat we er steeds alerter op worden. "De laatste jaren wordt meer aan kinderen geleerd wat pesten is, waardoor je het beter kunt herkennen", zegt ze.
Bolwerk zegt dat mensen ook steeds meer over dit onderwerp durven te praten, wat zou kunnen verklaren waarom de heftigheid van de meldingen toeneemt. "Als we nu mensen oproepen om te vertellen over pesten van jaren geleden, dan krijg je ook hele heftige verhalen." Maar inmiddels is er meer ruimte om met die heftige verhalen naar bijvoorbeeld een vertrouwensinspecteur te stappen.
Gevolgen duren leven lang
Uiteindelijk is het belangrijk dat we beseffen wat pesten is, zegt ze. "Het gaat niet alleen om de pester en het slachtoffer, maar het is groepsproces." Voor de gepeste én de pester blijven de gevolgen nog jarenlang merkbaar, soms wel je hele leven. "Mensen die gepest zijn vinden het moeilijker om vriendschappen aan te gaan, nemen vaak lagere banen aan, en vinden moeilijker een partner", zegt Bolwerk. Bij pesters blijkt juist dat ze in de toekomst vaker dader worden van huiselijk geweld.
Het is dus enorm belangrijk om pesten te doorbreken. Maar hoe? "Pesten is te stoppen door jou en mij", zegt ze , "als we allemaal in onze eigen omgeving rondkijken. Zo wordt 27 procent van de werknemers gepest, kijk dus of je collega's niet gepest worden. Of maak het bespreekbaar bij je kind op school. Als we dat allemaal doen, dan schieten we veel harder op dan alleen met beleid en protocollen."
Reactie Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
"De stijging is ernstig, want elk geval van onveiligheid is er één te veel. Dat een melding wordt gedaan, wil overigens niet in alle gevallen zeggen dat zich ook een ernstig feit heeft voorgedaan. Het is niet bekend of deze stijging komt doordat het aantal en/of de ernst van de incidenten is toegenomen. Het kan ook komen doordat melders de vertrouwensinspecteurs beter weten te vinden, door de toegenomen aandacht voor sociale veiligheid of doordat er meer vertrouwen is om te melden."
Bron RTL Nieuws