Online pesten via sociale netwerken – Wat je moet weten en wat je kunt doen | Stop Pesten Nu

Steeds meer jongeren en volwassenen zijn actief op sociale netwerken zoals Instagram, TikTok, Snapchat, WhatsApp, Facebook, X (voorheen Twitter) en YouTube. Deze platforms bieden contact en creativiteit, maar vormen ook een risico op online pesten. Cyberpesten gebeurt via apps, berichten, video’s of reacties en kan een enorme impact hebben op iemands zelfvertrouwen, veiligheid en welzijn.

Wat is online pesten via sociale media?

Online pesten is pestgedrag dat plaatsvindt via internet, sociale netwerken of apps. Het kan gaan om kwetsende opmerkingen, bedreigingen, het delen van gênante foto’s of video’s, buitensluiten uit groepschats of het aanmaken van nepaccounts om iemand belachelijk te maken.

Voorbeelden van online pestgedrag:

• Beledigende reacties onder foto’s of berichten
• Groepsapps waarin één persoon doelwit is
• Screenshots van privéberichten of foto’s zonder toestemming verspreiden
• Fake profielen aanmaken om iemand zwart te maken
• Herhaaldelijk sturen van ongewenste of bedreigende berichten

Wat kun je doen als je online gepest wordt?

1. Reageer niet op het pestgedrag (flaming)
   Ga niet in discussie. Online ruzie kan snel escaleren.
2.  Maak screenshots van het pestgedrag
   Sla bewijsmateriaal op van berichten, reacties of foto’s.
3. Zoek in de voorwaarden van het platform naar regels tegen pesten
   Kopieer de overtreden regels en voeg ze toe aan je melding.
4. Meld het pestgedrag via het platform
   Elk sociaal netwerk heeft een meldknop of contactformulier.
5. Blokkeer en verwijder de pester
   Voorkom dat hij/zij je nog berichten kan sturen of je profiel kan bekijken.
6. Praat erover met iemand die je vertrouwt
   Je staat er niet alleen voor. Bespreek het met een volwassene, ouder, mentor of vriend.
7. Neem contact op met een hulporganisatie
   Bij ernstige bedreigingen of herhaald pesten kun je terecht bij HelpWanted.nl Meldknop.nl of de politie.

Per platform: online pesten herkennen en melden

Instagram

• Komt vaak voor als kwetsende reacties, nepaccounts of account-hacks
• Gebruik de meldfunctie bij elk bericht of profiel
• Blokkeer gebruikers en schakel ‘Beperken’ in
• Jongeren onder 16 hebben automatisch een privé-account

TikTok

• Let op bij reacties, duetten of ongewenste berichten
• Maak je profiel privé en pas de instellingen aan bij ‘Privacy en Veiligheid’
• Gebruik de meldfunctie in de app of via het TikTok Helpcentrum
• Met ‘Family Pairing’ kunnen ouders toezicht houden

Snapchat

• Pesten kan gebeuren via Snaps, screenshots of Snap Map
• Blokkeer gebruikers via ‘Mijn Vrienden’ en meld misbruik via het online formulier
• Zet Snap Map op ‘Alleen ik’ (ghost mode) of schakel locatiegegevens uit in je instellingen

WhatsApp

• Komt vaak voor in groepsgesprekken, roddels of gemene opmerkingen
• Verwijder of blokkeer de contactpersoon
• Pas je privacy-instellingen aan via ‘Instellingen’ > ‘Privacy’
• WhatsApp heeft een veiligheidsgids voor ouders

Facebook

• Pesten via reacties, berichten of groepen
• Gebruik de drie puntjes naast een bericht of profiel om te melden of blokkeren
• Lees de communityrichtlijnen en gebruik het meldsysteem
• Verwijder en blokkeer personen via het profielmenu

X (voorheen Twitter)

• Let op kwetsende reacties of bedreigingen via tweets
• Bescherm je tweets via ‘Instellingen’ > ‘Privacy en veiligheid’
• Meld misbruik via het profiel van de gebruiker
• Je kunt accounts blokkeren of rapporteren voor spam

YouTube

• Pesten gebeurt via reacties of het uploaden van video’s over anderen
• Meld video’s of reacties via de vlag-icoontjes
• Gebruik de meldpagina van YouTube bij ernstige schendingen
• Schakel reacties uit op je eigen video’s als je gepest wordt

Let op je eigen privacy en veiligheid online

• Houd persoonlijke gegevens privé
  Deel geen naam, adres, school of telefoonnummer.
•  Denk na voor je iets deelt
  Plaats niets online waarvan je later spijt kunt krijgen.
• Zet locatievoorzieningen uit
  Schakel locatie delen uit op sociale netwerken, vooral op Snap Map.
•  Laat je niet onder druk zetten
  Voel je nooit verplicht om foto’s of informatie te delen.
• Log altijd uit op gedeelde computers
  Zorg dat niemand toegang heeft tot jouw profiel als je klaar bent.

Als ouder of verzorger: hoe bescherm je je kind tegen online pesten?

• Bespreek open en regelmatig het online gedrag van je kind
• Controleer privacy-instellingen samen
• Gebruik functies zoals Family Pairing (TikTok) of oudertoezicht (Instagram)
• Leer je kind hoe pesten eruitziet en hoe het te melden
• Ondersteun je kind emotioneel en neem signalen serieus

Kenniscentrum Pesten per doelgroep