Online roddelen en respectvol gedrag PO gr 7-8

Doel: Leerlingen bewust maken van de gevaren van online roddelen en hen stimuleren respectvol gedrag online te vertonen.

Tijdsduur: 45 minuten

Materialen:

Video

Bijlage: Scenario's voor online roddelen

Scenario 1: Emma stuurt een beschamende foto van Lisa door naar een groep vrienden zonder Lisa's toestemming.
- Impact: Lisa voelt zich verraden en schaamt zich, wat haar zelfvertrouwen kan schaden.
Scenario 2: Tim maakt een gemene opmerking over Mark in een groepschat, en anderen beginnen mee te doen.
- Impact: Mark voelt zich aangevallen en buitengesloten, wat zijn gevoel van veiligheid in de groep kan verminderen.
Scenario 3: Anna deelt een gerucht over Tom op sociale media, wat snel wordt verspreid en door veel mensen wordt gezien.
- Impact: Tom voelt zich vernederd en onbegrepen, en dit kan leiden tot angst en sociale isolatie.
Scenario 4: Lisa ziet een video van een klasgenoot die belachelijk wordt gemaakt en deelt deze met anderen zonder erbij na te denken.
- Impact: De klasgenoot voelt zich gepest en dit kan leiden tot langdurige emotionele schade.
Scenario 5: Een groepje leerlingen bespreekt de persoonlijke problemen van een klasgenoot in een privé-chat, en deze informatie lekt uit.
- Impact: De klasgenoot voelt zich verraden en schaamt zich, wat zijn/haar vertrouwen in anderen kan ondermijnen.

Introductie (10 minuten)

Instructies voor de leerkracht:

Inleiding:
- Uitleg: Begin de les met een bespreking van wat online roddelen is en hoe het verschilt van roddelen in persoon. Vraag de leerlingen naar voorbeelden van online roddelen die ze hebben gezien of ervaren.
  - Voorbeeld: "Heb je wel eens gezien dat iemand een gemene opmerking plaatste over iemand anders op sociale media? Wat gebeurde er toen?"
  - Toelichting: Bespreek hoe de anonimiteit en de snelle verspreiding van informatie online roddelen anders maken dan face-to-face roddelen.
Voorbeelden:
- Deelervaringen: Laat leerlingen voorbeelden delen van situaties waarin ze online roddelen hebben gezien of ervaren.
  - Voorbeeld vraag: "Wat zijn de gevolgen geweest van die online roddel voor de persoon over wie het ging?"
  - Uitleg: Bespreek de negatieve effecten die online roddelen kan hebben op de betrokken personen en de bredere schoolgemeenschap.

Instructies voor de leerkracht:

Video:
- Video bekijken: Laat een korte video zien over de gevolgen van online pesten. Zoek bijvoorbeeld een video op YouTube met de zoekterm "online pesten gevolgen".
  Vraag het de Politie https://youtu.be/TFq4qrwb-nI?si=mH4Cf5DrSel-Rhwx
  Cyberpesten JIP Haaglanden https://youtu.be/3n8eSe5mYVo?si=WEr7FTM3WE79hRUZ
  - Voorbeeld: "Kijk naar deze video en let op wat er gebeurt met de persoon die gepest wordt. Hoe voelt hij of zij zich?"
  - Toelichting: Zorg ervoor dat de video geschikt is voor de leeftijdsgroep en dat het duidelijke voorbeelden geeft van de impact van online pesten.
Discussie:
- Bespreking: Bespreek de video met de leerlingen en vraag naar hun reacties en gevoelens.
  - Voorbeeld vragen: "Wat vond je het ergste aan wat je in de video zag? Wat denk je dat de gepeste persoon het meest pijn deed?"
  - Uitleg: Moedig de leerlingen aan om hun gedachten en gevoelens te delen en bespreek de specifieke gevolgen van de gepeste persoon in de video.

Instructies voor de leerkracht:

Brainstormen:
- Groepjes vormen: Laat de leerlingen in groepjes brainstormen over regels en afspraken voor respectvol online gedrag.
  - Voorbeeld vragen: "Wat zijn goede regels voor hoe we met elkaar om moeten gaan op sociale media? Hoe kunnen we elkaar online respecteren?"
  - Toelichting: Moedig de leerlingen aan om na te denken over wat zij belangrijk vinden voor een veilige en respectvolle online omgeving.
Opstellen van regels:
- Lijst maken: Schrijf de ideeën op een flip-over en stel gezamenlijk een lijst met afspraken op.
  - Voorbeelden van afspraken: "We plaatsen geen gemene opmerkingen", "We delen geen foto's zonder toestemming van de ander."
  - Uitleg: Bespreek waarom deze regels belangrijk zijn en hoe ze kunnen helpen om een respectvolle online gemeenschap te creëren.

Afsluiting (5 minuten)

Instructies voor de leerkracht:

Posteractiviteit:
- Posters maken: Laat de leerlingen posters maken met hun afspraken voor respectvol online gedrag en hang deze op in de klas.
  - Voorbeeld: "Teken een situatie waarin je een goede regel toepast, zoals 'Voordat je iets post, denk eerst na!'"
  - Toelichting: De posters dienen als visuele herinneringen aan de afspraken die de klas heeft gemaakt en kunnen helpen om de normen te versterken.
Reflectie:
- Bespreking: Vraag de leerlingen hoe ze deze afspraken kunnen toepassen in hun dagelijks leven online.
  - Voorbeeld vraag: "Hoe kun je ervoor zorgen dat je je aan deze afspraken houdt? Wat kun je doen als je ziet dat iemand anders online roddelt?"
  - Uitleg: Moedig de leerlingen aan om na te denken over praktische manieren om de regels na te leven en om anderen te helpen dit ook te doen.