Pesten en discriminatie: Den Haag gaat onderzoek doen naar sociale onveiligheid op stadhuis

De gemeente Den Haag stelt een onderzoek in naar sociale onveiligheid op de werkvloer in het stadhuis. Aanleiding is een brandbrief van ambtenaren over uitsluiting, discriminatie en pestgedrag in het IJspaleis. Wethouder Bruines zal het reguliere personeelsonderzoek naar voren halen en aanscherpen.

In de brief spreekt een groep anonieme ambtenaren over 'toxische' werkomstandigheden.

'Er is een gevoel van onveiligheid ontstaan, waarin medewerkers tegen elkaar uitgespeeld lijken te worden en er geen enkele behoefte vanuit het management lijkt te zijn aan inbreng van medewerkers.'

Vooral ambtenaren met een andere culturele achtergrond zouden hierbij slachtoffer zijn, en het gevoel hebben niet verder te komen in hun carrière. Meldingen hiervan worden niet opgepakt, aldus de briefschrijvers. En voor wie kritiek heeft of lang ziek is, rest volgens hen het gat van de deur. Dit zou vooral spelen op de afdeling Onderwijs, Cultuur en Welzijn.

Geraakt door brief

Wethouder Saskia Bruines, door het opstappen van Kavita Parbhudayal sinds vorige week verantwoordelijk voor personeelsbeleid, zei donderdag in de gemeenteraad dat ze geraakt is door de brief. 'Ik vind het naar om te horen dat deze mensen het gevoel hebben dat ze zich niet kunnen uiten bij hun leidinggevenden en de vertrouwenspersonen.’
Bruines zei de brief 'uiterst serieus' te nemen, maar moest tegelijkertijd erkennen dat ze het moeilijk vond om te begrijpen waar de brief precies over ging. Vanwege de anonimiteit van de schrijvers en de brede situaties die zij schetsen. 'Vanaf deze plek wil ik deze mensen toch oproepen om zich te melden bij de gemeentesecretaris of bij mij, zodat we gepaste maatregelen kunnen nemen.'

Medewerkersonderzoek

Maar bij die oproep blijft het niet. Om de situatie beter in kaart te brengen, wil Bruines het reguliere medewerkersonderzoek inzetten dat eens in de drie jaar wordt uitgevoerd door een externe partij. 'Die resultaten bieden normaal ook aanleiding om met afdelingen te spreken over wat er speelt. En een onderdeel daarvan is sociale veiligheid.'
Bruines wil het onderzoek naar voren halen. En om te voorkomen dat de signalen uit de brief opnieuw door deze rondvraag glippen, gaat ze met de vakbonden en vertrouwenspersonen in gesprek over hoe dit onderzoek kan worden aangescherpt.

Het verzuim op het stadhuis lag in 2022 op 7,2 procent, hoger dan het landelijke gemiddelde van 5,6 procent. In het Nederlandse openbaar bestuur bedroeg het ziekteverzuim gemiddeld 6,4 procent, aldus cijfers van het CBS. De doorstroom op het stadhuis is ook hoog: in 2022 vertrok ongeveer 11 procent van de 10 duizend medewerkers. 29 procent daarvan is jongere.
Hiermee kwam Bruines al voor de stemming tegemoet aan een motie van Hart voor Den Haag, GroenLinks, DENK, SP en ChristenUnie-SGP, voor een onafhankelijk onderzoek. Deze werd later op de avond unaniem aangenomen. In een breed debat, dat eigenlijk draaide om de jaarrekening, zeiden meerdere partijen dat ze ook voor de brief al signalen hadden ontvangen van een verziekte werkomgeving.

Voorafgaand aan het debat zei inspreker Koos Maarleveld hetzelfde. Maarleveld is ambtenaar op het stadhuis, maar ook vertegenwoordiger van vakbond FNV. 'Te lang hebben we gehoopt dat het beter zou worden. Het moet nu echt anders. Veel medewerkers voelen zich in de steek gelaten', zei hij.

Weg naar vertrouwenspersoon heilloos

Probleem volgens Maarleveld is dat de weg naar de vertrouwenspersoon vaak heilloos is. 'Dan wordt het overgedragen aan de afdeling integriteit, maar dat is een slager die zijn eigen vlees keurt.' Maarleveld pleit er daarom voor om meldingen van ongewenst gedrag voortaan door een onafhankelijke commissie. Om hiermee vaart te maken diende DENK-raadslid Adeel Mahmood een motie in om het integriteitsbureau uit te breiden met externen, maar deze werd ontraden door Bruines: 'Dit lijkt eerder op de conclusie van het onderzoek.'

De wethouder wilde wel benadrukken dat er al langer wordt nagedacht over een veilige werkomgeving voor iedereen. 'We hebben net een nieuw personeelsbeleid ingesteld, met ook een nieuw leiderschapsprofiel. We verwachten van managers dat ze begrijpen wat hun personeel voelt en nodig heeft. Dit is een belangrijk onderwerp binnen personeelsbeleid. Daarom des te vervelender te horen dat mensen zich hierin niet kunnen vinden.'

Donderdag was de laatste reguliere raadsvergadering voor het reces, maar raadsleden kunnen hun koffers nog niet pakken. Verkenner Arie Slob is deze week begonnen met gesprekken over de vorming van een nieuwe coalitie, nadat deze vorige week uit elkaar is gevallen. Momenteel vormen D66, GroenLinks, PvdA en CDA een minderheidscollege.

Bron