Op school kunnen problemen ontstaan met ouders, leerlingen en personeelsleden. Als het niet lukt om samen een oplossing te vinden, dan kan de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (LKC) een advies uitbrengen. Uw probleem kan vaak ook door mediation worden opgelost.
Klachten kunnen gaan over gedrag en omgang maar ook over beslissingen. Veelvoorkomende onderwerpen van klachten zijn:
- begeleiding en andere onderwijskundige zaken
- communicatie
- schorsing en verwijdering
- pesten
- ongewenste intimiteiten
- discriminatie
- groepsindeling en bevordering
Informatiebrochure LKC
Download onderstaande informatiebrochure 'Drie routes om een klacht op school op te lossen'
Procedure in het kort
Zowel ouders en leerlingen als personeelsleden kunnen een klacht indienen bij de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (LKC). De school moet voor de behandeling van klachten wel aangesloten zijn bij de LKC. Of uw school is aangesloten, kunt u nazoeken in de schoolgids of op de website van de school.
Download de infographic met toelichting op de procedure 'Van klacht naar oplossing'
Stap 1- Bespreek eerst uw klacht op school, zo nodig met het schoolbestuur
- er is vaak een contact-persoon op school
- zie de klachtenregeling op de website van de school
- de klager kan bij de vertrouwenspersoon van de school terecht
- de klager legt de klacht aan het schoolbestuur voor als er binnen de school geen oplossing komt
- een school valt onder een schoolbestuur. Het school-bestuur is vaak niet betrok-ken geweest bij de klacht-situatie.
Stap 2 - Als de klacht niet wordt opgelost binnen de school…
- in de klachtenregeling van de school staat of de school bij de LKC of een andere klachtencommissie is aangesloten
- de klager kan naar de vertrouwenspersoon van de school voor advies
- een ouder of verzorger kan ook naar Ouders & Onderwijs voor advies
- een medewerker kan naar de vakorganisatie voor advies
- een leerling kan naar het LAKS voor advies
Stap 3 - ...dien de klacht in bij de LKC: www.onderwijsgeschillen.nl
- als de school is aangesloten bij de LKC
- praktische hulp nodig bij het indienen? bel met het secretariaat van de LKC: 030-2809590
Stap 4 - De LKC checkt bij het schoolbestuur en de klager of er toch een oplossing vanuit de school mogelijk is
- de LKC belt met de klager en het bestuur van de school
- mediation wordt aangeboden
Stap 5 - De LKC onderzoekt de klacht en nodigt partijen uit voor de hoorzitting
- de school moet schriftelijk verweer indienen
- de LKC maakt een duidelijke beschrijving van de klacht
- soms heeft de LKC aanvullende informatie nodig
- beide partijen krijgen alle informatie van elkaar en de LKC
Stap 6 - De LKC hoort de partijen
- de hoorzitting is in Utrecht
- de LKC bestaat uit 3 leden en wordt ondersteund door een secretaris
- de LKC wil van de klager en de school horen wat er precies is gebeurd
- de zitting is niet openbaar
Stap 7 - De LKC geeft een schriftelijk oordeel
- binnen 4 weken na de zitting
- het oordeel is een advies, dat voor de school niet bindend is
Stap 8 - Het schoolbestuur laat aan de klager en LKC weten wat met het oordeel wordt gedaan
- het schoolbestuur moet binnen 4 weken laten weten of het advies wordt opgevolgd of niet
De volledige beschrijving van de procedure vindt u onder het tabblad Procedure.
Nadat een klacht is ingediend
Nadat een klacht is ingediend neemt een secretaris van Onderwijsgeschillen contact op met de indiener van de klacht om te bespreken welke route het beste is om de klacht op te lossen. Dit gesprek kan leiden tot één van de volgende routes:
- interne klachtbehandeling: als beide partijen ermee instemmen wordt de klacht doorgestuurd naar het schoolbestuur, die de klacht verder in behandeling neemt. De klacht kan dan intern worden opgelost.
- mediation: met mediation lost u samen met de andere partij uw conflict op met behulp van een onafhankelijke neutrale persoon: de mediator.
- formele klachtbehandeling via een procedure bij de LKC. Hierover leest u meer onder het tabblad Procedure.
Wettelijke bepalingen over pesten
Sinds 1 augustus 2015 bestaat er een wettelijke zorgplicht voor sociale veiligheid op school. De komst van deze ‘anti-pestwet’ betekent in de praktijk dat scholen moeten zorgen voor:
- een sociaal veiligheidsbeleid, dat pesten tegengaat en zorgt voor sociale, fysieke en mentale veiligheid van de leerlingen;
- monitoring van de veiligheid van leerlingen;
- een persoon die het beleid coördineert in het kader van het tegengaan van pesten;
- een aanspreekpunt waar leerlingen en ouders terecht kunnen als het gaat om pesten.
Scholen kunnen gebruik maken van een anti-pestprogramma, maar dit is niet wettelijk verplicht.
Veiligheidsplan en pestprotocol
Sinds 1 januari 2006 moet elke school in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs een veiligheidsplan hebben. Dit is geregeld in de Arbowet en in de onderwijscao’s. Dit schoolveiligheidsplan ziet op de fysieke veiligheid maar ook op de sociale veiligheid. Een onderdeel van het veiligheidsplan kan een pestprotocol zijn. In het pestprotocol geeft de school aan hoe er met pesten moet worden omgegaan.
Rol van de medezeggenschapsraad (MR)
Het anti-pestbeleid valt onder het veiligheidsbeleid van de school. Dat beleid kan alleen worden vastgesteld met instemming van de MR. Dat staat in de Wet medezeggenschap op scholen (Wms). Verder heeft de MR als taak te waken voor discriminatie op welke grond ook. Pesten kan een vorm van discriminatie zijn.
Het veiligheidsbeleid van de school staat beschreven in de schoolgids. De ouder/leerlingengeleding van de MR heeft een instemmingsbevoegdheid met betrekking tot de vaststelling van de schoolgids.
De MR kan haar initiatiefrecht gebruiken om het anti-pestbeleid op de agenda te krijgen.
Mogelijkheden voor ouders
Als een kind gepest wordt kunnen ouders dit melden bij het aanspreekpunt voor pesten binnen de school. Zijn zij niet tevreden over de aanpak door de school, dan kunnen zij een klacht indienen bij de klachtencommissie van de school. Welke klachtencommissie dat is staat in de schoolgids of op de website van de school. Veel scholen zijn aangesloten bij de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (LKC) van Onderwijsgeschillen. De LKC behandelt regelmatig klachten over pesten. De Commissie maakt in elke klacht een eigen afweging, waarin zij ook de omstandigheden van het individuele geval betrekt.
Hierna vindt u enkele belangrijke punten uit de adviezen van de LKC.
Adviezen van de LKC over pesten
Belangrijke lijnen uit de adviezen van de LKC:
- Om te spreken van pesten moet er sprake zijn van structureel, moedwillig kwetsend gedrag, gericht tegen de leerling.
- Ook een medewerker van de school kan een klacht over pesten bij de werkgever indienen, bijvoorbeeld over een veilige werkomgeving,
- Een klacht over pesten moet in principe binnen een jaar na de gebeurtenissen zijn ingediend.
- De school legt het anti-pestbeleid bij voorkeur vast in een pestprotocol, dat op een consequente en gestructureerde manier moet worden toegepast.
- Als de school het pest-protocol niet inzet, moet zij hierover communiceren met de ouders).
- De school heeft een inspanningsverplichting om pesten te voorkomen. Dit betekent niet direct dat als er ondanks het anti-pestbeleid toch sprake is van pesten, de school tekortgeschoten is in het bieden van veiligheid. Dat is wel zo als de school verwijtbaar heeft gehandeld door verkeerd of in zijn geheel niet op te treden tegen het pesten.
- De school moet de betrokken ouder(s) informeren over maatregelen die worden getroffen tegen het pesten.
- De LKC beoordeelt of de school klachten over pesten serieus heeft genomen.
Bron Onderwijsgeschillen