Ruzie tussen kinderen kan een groeikans zijn. Ze steken er verschillende sociale vaardigheden bij op. Ze leren onder andere hun gevoelens verwoorden, opkomen voor zichzelf, rekening houden met de gevoelens en behoeften van de andere partij, onderhandelen en tot afspraken komen. Dat lukt vaak niet vanzelf. Om op een goede manier ruzie te maken of conflicten op te lossen, moet je ze vaak nog begeleiden en ruzie bespreekbaar maken.
Hanteer ruzie tussen kinderen als een groeikans
Zorg letterlijk voor een adempauze
Soms is de ruzie zo hoog opgelopen dat kinderen niet meer goed uit hun woorden raken. Laat ze even pauzeren en rustig ademen.
Laat elk kind zijn verhaal vertellen
Zorg er telkens voor dat ze elkaar niet onderbreken. Iedereen komt aan de beurt. Laat gevoelens van kwaadheid en verdriet toe. Dat helpt ontladen en ontspannen.
Zoek samen naar een win-win
- Gevoelens- en behoeftekaarten kunnen de kinderen hierbij ondersteunen.
- Geef ze kaartjes en laat ze hiermee aan elkaar vertellen wat er is gebeurd, welke gevoelens en behoeften ze daarbij hadden. Laat ze daarna verwoorden wat ze van elkaar hoorden.
- Check daarna of de ander het juist begrepen heeft en of er nog iets aangevuld moet worden. Laat ze beide duidelijk maken welke behoefte voor elk van hen het belangrijkst is om op te lossen.
- Laat ze samen ideetjes bedenken die met beide behoeften rekening houden om te komen tot een oplossing. Help hen in die richting te focussen.
Blijf neutraal: kies geen partij
Laat de kinderen zelf met ideeën en oplossingen komen. Doe beroep op hun creativiteit, probleemoplossend vermogen en verantwoordelijkheid.
Laat oudere kinderen zelf uit hun ruzie komen
- Het is niet omdat kinderen ruzie maken, dat je altijd direct moet ingrijpen. Geef hen de kans om te oefenen.
- Als ze zelf vinden dat het niet goed lukt, kunnen ze altijd jouw hulp vragen. Als er grenzen worden overschreden, grijp je natuurlijk in. Zeg wat de grens is en waarom.
Ruzie bespreekbaar maken bij kleuters
Speel met poppenkastpoppen situaties na die vaak uitlopen op ruzies. Als de ruzie begint, leg je het poppenspel stil en vraag je de kinderen hoe het nu verder moet.
De kinderen zullen met verschillende scenario’s komen. Zet ze op een rijtje. Speel de oplossingen voor, zowel goeie als slechte. Zo zien de kinderen het verschil.
Laat hen de regie doen. Is het nu goed voor alle poppen? De kleuters zullen trots zijn dat ze de ruzie zelf oplossen.
Maak één groot boek met tekeningen, foto’s, prenten over een kindje dat iets of iemand anders omduwt, roept of met zand gooit. Bekijk en bespreek het regelmatig met de kinderen. Ga samen met hen na wat er aan de situatie vooraf ging en hoe ze het kunnen oplossen.
Kleuters lossen conflicten zelf op met de herstelmuur