Hartjes op Instagram, duimpjes op YouTube en likes op Facebook. Het kan een goed gevoel geven als je via social media complimentjes krijgt.
Als je nog meer wil horen van je volgers, kun je de app Sayat.me gebruiken. Oftewel; zeg het me. Die kun je bijvoorbeeld koppelen aan je Insta-account. Via 'Say at me' kunnen je volgers anoniem vertellen wat ze van je vinden. Veel kinderen gebruiken de app al.
Negatieve berichten
Maar niet iedereen zegt aardige dingen. Soms krijgen kinderen ook haat-comments. Volgens deskundigen is het logisch dat kinderen Sayat.me willen gebruiken. Maar ze zeggen ook dat kinderen er onzeker van kunnen worden.
Brugklassers van het Scala College in Alphen aan den Rijn gebruiken 'Say at me' ook. Wat vinden zij van de app en denken ze dat het kwaad kan?
Ouders schrikken van populaire 'pestapp' Sayat.me
Tieners en een app waarop je anoniem 'feedback' kan geven: elke weldenkende volwassene voelt op zijn klompen aan dat dit nooit lang gezellig blijft. Toch melden duizenden pubers zich aan bij apps en websites als Sayat.me en Sarahah.com.
,,De ene keer schrijven vriendinnen allemaal aardige dingen over me, maar soms zitten er ook nare reacties bij. Ik probeer dat me niet te laten raken.'' Annelot (14) heeft sinds juni vorig jaar een account bij Sayat.Me, een website met de wortels in Estland. Mensen kunnen elkaar daar anoniem feedback geven. Veel tieners hebben inmiddels een linkje naar de site op hun Instagram-account staan. Waarom? Annelot giechelt en kijkt haar beste vriendin aan: ,,Iedereen doet het. Dus dan wil je het ook proberen.''
En daar gaat het websites en apps als sarahah.com en sayat.me, die simpelweg geld verdienen aan de advertenties die er bijstaan, nou precies om, vertelt jeugdcoach en sociale media-expert Liesbeth Hop. ,,Er staat bij 'Gebruik sayat.me als een tool om input te krijgen voor zelfontwikkeling', maar dat is natuurlijk een wassen neus. Deze sites laven zich aan de onzekerheid van mensen, pubers vooral. Die vallen hier massaal voor omdat zij op zoek zijn naar hun eigen identiteit en bevestiging. Dat hopen ze via dit soort sites te krijgen.'' Die sites verdienen op hun beurt weer geld aan de 'eyeballs' met advertenties.
Ouders schrikken vooral van de negatieve teksten die onder de portretjes van hun kinderen worden geschreven. ,,Hoer en trut... Ik vond het schokkend om dat bij het profiel van mijn kakelverse puber terug te lezen'', vertelt Yvonne, moeder van een 13-jarige tiener. ,,En ook al leek het haar niet veel te doen, als eerste instinct heb ik het gevoel: ik wil niet dat iemand dat over mijn kind zegt.''
Yvonne: ,,Ik snap ook niet goed wat zo'n website toevoegt aan het leven van een kind. Anoniem op internet is toch synoniem voor het vragen om problemen. Ik heb haar uitgelegd dat er niets goeds van kan komen, maar of ze zich dat echt aantrekt, weet ik niet. Ik heb daar als ouder toch weinig grip op.''
Fijne complimenten
Annelot en haar vriendinnen in 3 vwo vinden het 'allemaal wel meevallen'. ,,Ik vind het vooral leuk als iemand iets schrijft dat oprecht en persoonlijk is. Haatberichten negeer ik. En soms weten we wel uit welke hoek het komt. Dan heb ik mijn vriendinnen om me te steunen. Maar teksten als 'kuthoer' neem ik echt niet serieus. Dan denk ik: dat gaat niet over mij. Het zegt meer over de afzender.''
Mooie woorden, vindt social media-expert Hop, maar zeker niet iedereen staat zo sterk in zijn schoenen. Meisjes zijn heel gevoelig voor commentaar van anderen. ,,En jongens ook hoor, alhoewel ze het vaak niet laten merken. Die zullen misschien zeggen dat het hen koud laat, het is toch niet zo. Kinderen tussen de 10 en 16 zijn allemaal onzeker. Ook al krijg je honderd leuke berichten, die ene nare blijft je bij. Zelfs volwassenen hebben daar nog last van'', aldus Hop.
Peter Hulsen van Ouders & Onderwijs maakt zich zorgen om de manier waarop sociale media wordt ingezet om te pesten. ,,Vroeger schopte iemand je tas van de bagagedrager van je fiets af, tegenwoordig word je platgebrand op internet. Pesten is veel meer een kwestie van de digitale wereld geworden.''
Hulsen vraagt zich af of ouders zich wel genoeg realiseren wat er omgaat in hun kinderen. ,,Ze weten vaak niet wat ze kunnen doen. Elk kind reageert hier ook anders op. De een zal zijn schouders ophalen over een negatief commentaar terwijl de ander het heel erg vindt. Het is voor ouders vaak heel moeilijk om te wegen hoe zwaar het is.''
Verbieden
Jeugdcoach Hop adviseert om er in ieder geval rustig onder te blijven en kinderen de ruimte te geven om er over te praten. Verbieden is geen optie, want de volgende hype ligt alweer op de loer. ,,Ik vraag altijd aan kinderen om een ander advies te geven. Dus: 'wat zou jij tegen iemand zeggen als die er verdrietig wordt van haatreacties?'. Dan geven de kinderen indirect antwoord aan zichzelf, daar hebben ze echt veel aan.''
Een ander advies is om naar je eigen online gedrag te kijken. ,,Het is toch te gek voor woorden wat volwassenen allemaal op sociale media zeggen'', zegt Hop. ,,Onder het mom van 'ik heb het recht om mijn mening te uiten'. Maar kinderen mogen ineens niets. Dat is krom en dat voelen pubers heel goed. Begin daar eerst mee.''