- Begeleidende lesbrief voor docenten - scroll met muis om bovenstaande afbeelding om te bladeren of download de PDF hier
Casus 1: Cyberpesten
Verhaal: Lisa, een 15-jarige studente, ontvangt gemene berichten op haar social media-accounts. Anonieme gebruikers posten beledigingen en gemene opmerkingen over haar uiterlijk. Lisa voelt zich erg gekwetst en onzeker. Ze begint zich terug te trekken van haar vrienden en haar schoolprestaties lijden eronder.
Vragen:
- Wat zijn de mogelijke gevolgen van cyberpesten voor Lisa op lange termijn?
- Hoe kan Lisa reageren op de gemene berichten zonder de situatie te verergeren?
- Welke stappen kunnen de school en Lisa's vrienden ondernemen om haar te ondersteunen?
Antwoorden:
- Lisa kan op lange termijn last krijgen van depressie, angst en een laag zelfbeeld.
- Lisa kan de gemene berichten negeren, haar accounts beveiligen en de pesterijen rapporteren aan de social media-platforms.
- De school kan voorlichting geven over cyberpesten en Lisa’s vrienden kunnen haar emotioneel steunen en de pesterijen samen met haar melden.
Casus 2: Groepsdruk en Buitensluiten
Verhaal: Max is nieuw op school en probeert vrienden te maken. Een populaire groep benadert hem en stelt voor om een ander klasgenootje, Sam, buiten te sluiten omdat hij "anders" is. Max wil graag bij de groep horen, maar voelt zich ongemakkelijk bij het idee om iemand pijn te doen.
Vragen:
- Wat zijn de ethische overwegingen die Max moet maken voordat hij beslist om mee te doen met de groep?
- Hoe kan Max zich verzetten tegen de groepsdruk zonder zelf buitengesloten te worden?
- Wat kan Max doen om zowel vriendschap te sluiten als een respectvolle omgeving te behouden?
Antwoorden:
- Max moet nadenken over de impact van buitensluiten op Sam’s welzijn en over zijn eigen waarden en principes.
- Max kan proberen met de groep te praten over de gevolgen van buitensluiten of kan zelf een voorbeeld geven door vriendelijk en inclusief gedrag te vertonen.
- Max kan nieuwe vrienden zoeken die zijn waarden delen en kan proberen activiteiten te organiseren waarbij iedereen betrokken is, inclusief Sam.
Casus 3: Fysieke Intimidatie
Verhaal: Nina merkt dat een groepje jongens haar broer, David, regelmatig intimideert en fysiek bedreigt na school. David durft er niet over te praten omdat hij bang is dat het erger wordt. Nina voelt zich machteloos en weet niet hoe ze hem kan helpen.
Vragen:
- Wat zijn de risico's van fysieke intimidatie voor David?
- Wat kan Nina doen om haar broer te ondersteunen zonder de situatie te escaleren?
- Welke rol kunnen ouders en school spelen om dit probleem aan te pakken?
Antwoorden:
- David kan fysieke verwondingen oplopen, maar ook emotionele schade zoals angst en een laag zelfbeeld.
- Nina kan haar broer aanmoedigen om met een vertrouwenspersoon te praten en samen bewijsmateriaal verzamelen van de intimidatie.
- Ouders en school kunnen zorgen voor een veilige omgeving door het probleem serieus te nemen, interventies te organiseren en voorlichting te geven over geweld en intimidatie.
Casus 4: Sociale Uitsluiting en Zelfbeeld
Verhaal: Alex voelt zich buitengesloten door zijn vrienden omdat hij niet meer aan dezelfde activiteiten kan meedoen vanwege een blessure. Hij merkt dat ze plannen maken zonder hem en begint aan zichzelf te twijfelen. Zijn zelfvertrouwen neemt af en hij trekt zich steeds meer terug.
Vragen:
- Hoe kan sociale uitsluiting Alex’ zelfbeeld beïnvloeden?
- Wat kan Alex doen om zijn zelfvertrouwen terug te krijgen en weer aansluiting te vinden bij zijn vrienden?
- Welke stappen kunnen Alex’ vrienden ondernemen om inclusiever te zijn?
Antwoorden:
- Sociale uitsluiting kan Alex’ zelfbeeld negatief beïnvloeden, waardoor hij zich minder waardig en onzeker kan voelen.
- Alex kan open met zijn vrienden praten over zijn gevoelens en zoeken naar nieuwe activiteiten waar hij wel aan mee kan doen. Hij kan ook nieuwe vrienden maken met gedeelde interesses.
- Alex’ vrienden kunnen bewust moeite doen om hem bij hun plannen te betrekken en activiteiten te kiezen waarbij hij ook mee kan doen, ondanks zijn blessure.
Casus 5: Chantage en Vertrouwen
Verhaal: Sara heeft een geheim dat ze alleen met haar beste vriendin, Laura, heeft gedeeld. Nu dreigt Laura om dit geheim aan iedereen te vertellen tenzij Sara haar huiswerk voor haar maakt. Sara voelt zich verraden en weet niet wat ze moet doen.
Vragen:
- Wat zijn de gevolgen van chantage voor de relatie tussen Sara en Laura?
- Hoe kan Sara op een assertieve manier reageren op Laura's dreigementen?
- Welke lessen kan Sara leren over vertrouwen en vriendschap uit deze situatie?
Antwoorden:
- Chantage kan het vertrouwen tussen Sara en Laura volledig vernietigen en de vriendschap beschadigen.
- Sara kan duidelijk tegen Laura zeggen dat ze het huiswerk niet zal maken en kan haar gedrag melden aan een leraar of schoolmentor.
- Sara kan leren dat vertrouwen in een vriendschap essentieel is en dat ware vrienden elkaar niet chanteren of manipuleren. Ze kan ook leren om beter grenzen te stellen en zich niet onder druk te laten zetten.