IDeze les is bedoeld voor VO- en MBO-studenten om bewustwording te creëren over pesten en sociale uitsluiting, en om inzicht te geven in hoe dit gedrag invloed heeft op individuen en de schoolomgeving. Door gebruik te maken van de film "Bang, Bang, You’re Dead," komen studenten in contact met realistische scenario’s en leren ze over preventie, begrip en het steunen van slachtoffers.
Leerdoelen
- Inzicht in de impact en gevolgen van pesten.
- Reflectie op het gedrag van pesters, slachtoffers en omstanders.
- Leren over effectief ingrijpen als omstander.
- Bespreken van manieren om pesten tegen te gaan en hulp te bieden.
Lesplan overzicht
- Introductie: Wat is pesten en waarom is het een probleem? (10 minuten)
- Film bekijken: "Bang, Bang, You’re Dead" (1 uur en 30 minuten)
- Nabespreking en discussie over de film (30 minuten)
- Reflectieopdracht: Wat zou jij doen? (20 minuten)
- Afsluiting en vervolgacties (10 minuten)
Totale tijd: 2 uur en 40 minuten (eventueel over meerdere lessen verdelen).
Voorbereiding voor de docent
- Filmvoorbereiding: Bekijk de volledige film “Bang, Bang, You’re Dead” vooraf, zodat je voorbereid bent om vragen te beantwoorden en de thema’s kunt toelichten.
- Veilige omgeving creëren: Besef dat de film emotioneel kan zijn en studenten kan raken, vooral als ze ervaring hebben met pesten. Zorg dat studenten weten dat ze na de les met je kunnen praten als ze willen.
- Reflectievragen voorbereiden: Maak een lijst met vragen voor de nabespreking om studenten te helpen reflecteren op de inhoud van de film en hun eigen ervaringen.
1. Introductie: Wat is pesten en waarom is het een probleem? (10 minuten)
Start het gesprek Begin de les door studenten te vragen wat zij verstaan onder pesten. Leg uit dat het verschillende vormen kan aannemen: fysiek, verbaal, digitaal (cyberpesten) of zelfs uitsluiting.
Voorbeeldvragen en -antwoorden
Vraag: "Welke vormen van pesten kennen jullie?"
- Antwoord: “Pesten kan van alles zijn, zoals iemand slaan of schoppen (fysiek), nare dingen zeggen of roddelen (verbaal), gemene berichten sturen via social media (cyberpesten), of iemand buitensluiten van een groep.”
Vraag: "Waarom denken jullie dat pesten zo schadelijk is voor iemand?"
- Antwoord: “Pesten kan ervoor zorgen dat iemand zich onzeker, eenzaam of bang voelt. Dit kan zelfs leiden tot mentale gezondheidsproblemen zoals angst of depressie.”
Doel: De studenten laten nadenken over hun eigen ervaringen met pesten en hoe dit een negatieve impact kan hebben.
2. Film bekijken: "Bang, Bang, You’re Dead" (1 uur en 30 minuten)
Introduceer de film: Vertel de studenten dat ze gaan kijken naar "Bang, Bang, You’re Dead," een film die gaat over een jongen die gepest wordt op school en de invloed van dit gedrag op zijn leven. De film laat zien hoe pesten verschillende mensen raakt, zowel het slachtoffer als de daders en de omgeving.
Voorbeeldintroductie: “Deze film gaat over de schadelijke effecten van pesten op school. Het verhaal laat zien hoe pesten het leven van een slachtoffer kan beheersen en tot extreme gedachten kan leiden.”
Tip voor docenten: Geef aan dat de film soms lastig kan zijn om te kijken vanwege de heftige situaties, maar dat het doel is om te begrijpen hoe ernstig pesten kan zijn.
Doel: De studenten laten ervaren hoe het is om gepest te worden en hen aanzetten tot nadenken over hun eigen gedrag en het gedrag van anderen.
3. Nabespreking en discussie over de film (30 minuten)
Start de nabespreking met gerichte vragen Gebruik onderstaande vragen om de discussie op gang te brengen. Vraag eerst naar de algemene indrukken van de studenten.
Voorbeeldvragen en -antwoorden
Vraag: "Hoe voelde je je tijdens het kijken van de film? Wat maakte de meeste indruk op je?"
- Antwoord: “Ik vond het heftig om te zien hoeveel invloed pesten kan hebben op iemand. Het moment dat de hoofdpersoon werd genegeerd door iedereen vond ik het pijnlijkst.”
Vraag: "Waarom denk je dat de klasgenoten niet ingrepen toen ze zagen dat de hoofdpersoon werd gepest?"
- Antwoord: “Misschien waren ze bang dat ze zelf ook gepest zouden worden als ze iets zouden zeggen. Of ze dachten dat het niet hun verantwoordelijkheid was.”
Vraag: "Wat had jij gedaan als je een omstander was geweest in een van de scènes uit de film?"
- Antwoord: “Ik zou naar een leraar zijn gegaan om te melden wat er gebeurde. Het lijkt me heel moeilijk om zelf direct in te grijpen, maar wel belangrijk.”
Toelichting voor docenten: Leg uit dat omstanders vaak een grote invloed hebben op het stoppen van pesten. Veel pestgedrag blijft doorgaan omdat niemand ingrijpt. Door deze vragen te stellen, kunnen studenten zich bewust worden van hun eigen rol.
Doel van deze stap: Studenten bewust maken van de effecten van pesten en hen laten nadenken over hun eigen keuzes en de impact van omstanders.
4. Reflectieopdracht: Wat zou jij doen? (20 minuten)
Kleine groepsdiscussie Verdeel de klas in groepjes van 3-4 studenten. Geef elk groepje een situatie uit de film waarin pesten een rol speelt, en vraag ze om te bespreken:
Vraag: "Hoe zou jij reageren als je deze situatie in het echt zou zien?"
- Antwoord: “Ik zou proberen te praten met het slachtoffer en laten weten dat ze niet alleen zijn. Of ik zou het aan een vertrouwenspersoon vertellen.”
Vraag: "Wat zou een betere manier zijn om om te gaan met deze situatie, zowel voor de dader als de omstanders?"
- Antwoord: “Als omstanders hadden we de pester kunnen aanspreken en zeggen dat het gedrag niet oké is. Voor de dader is het belangrijk om te begrijpen waarom hij/zij pest, en daarover in gesprek te gaan.”
Toelichting voor docenten: Help studenten na te denken over concrete acties die ze kunnen ondernemen als ze getuige zijn van pesten. Leg de nadruk op empathie en opkomen voor anderen.
Doel van de opdracht: Studenten leren praktisch na te denken over hun eigen rol bij pesten en ontdekken wat zij kunnen doen om een verschil te maken.
5. Afsluiting en vervolgacties (10 minuten)
Afrondende vragen en terugkoppeling Rond de les af met enkele reflectieve vragen om het gesprek af te sluiten.
Voorbeeldvragen en -antwoorden
Vraag: "Wat neem je mee uit de film en het gesprek van vandaag?"
- Antwoord: “Ik heb geleerd dat pesten echt een grote impact heeft en dat het belangrijk is om in te grijpen als je ziet dat iemand gepest wordt.”
Vraag: "Wat zou je in de toekomst anders doen als je pesten ziet of ervaart?"
- Antwoord: “Ik zou sneller ingrijpen of met een leraar gaan praten. Het lijkt me belangrijk om niet te zwijgen als ik zie dat iemand gekwetst wordt.”
Toelichting voor docenten: Moedig studenten aan om actie te ondernemen als ze ooit getuige zijn van pesten. Bespreek dat het belangrijk is om een cultuur van respect en steun te creëren, waarin iedereen zich veilig voelt.
Doel van de afsluiting: Studenten aanmoedigen om hun inzichten in praktijk te brengen en een actieve rol te spelen in het stoppen van pesten.
Belangrijke opmerkingen voor de docent
- Emotioneel uitdagend: De film kan emotioneel zwaar zijn voor sommige studenten, vooral als ze persoonlijke ervaringen met pesten hebben. Zorg voor een veilige omgeving waarin studenten hun gevoelens kunnen uiten, en bied individuele steun aan studenten die dat nodig hebben.
- Bereid je voor op vragen: Studenten kunnen vragen stellen over de thema’s van de film, zoals zelfbeeld, pesten, geweld of mentale gezondheid. Wees voorbereid om deze vragen op een zorgzame en informatieve manier te beantwoorden.
Lesdoel behaald: Studenten hebben een beter begrip van de impact van pesten, de gevolgen voor slachtoffers en omstanders, en de verschillende manieren waarop ze kunnen bijdragen aan een pestvrije omgeving.