Jij of je collega wordt gepest: wat doe je?
Als je op je werk slachtoffer bent van pesterijen, word je veel onrecht aangedaan. Je staat iedere dag bloot aan een of andere vernedering. Wat kun je doen om het te stoppen, of om die gepeste collega te helpen?
Wat doe je als je collega gepest wordt?
- Wie getuige is van pesten, kan proberen het slachtoffer actief te steunen. Bijvoorbeeld door de dader aan te spreken op diens gedrag. 'Doe niet zo vervelend. Je zou het zelf ook niet leuk vinden als ze zo met jou omgingen.' Verder kun je het slachtoffer duidelijk maken dat je hem of haar wel accepteert en het pestgedrag afkeurt. Ook kun je samen naar oplossingen zoeken. Passief steunen van het slachtoffer helpt ook: non-verbaal duidelijk maken dat je het pestgedrag afkeurt. Bijvoorbeeld niet lachen als anderen het slachtoffer bespotten. Weggaan zodra pestgedrag plaatsvindt of juist (letterlijk) aan de kant van het slachtoffer gaan staan.
- Wijs andere collega's op de positieve kanten van het slachtoffer
- Zoek medestanders onder de collega's, want hoe meer mensen het pesten afkeuren, hoe groter de kans dat het stopt. De dader beleeft dan immers weinig lol meer aan haar gedrag. Met het oog op de veiligheid van de collegiale omgang en van de bedreigingen hiervan, kan je dit in het team aankaarten of bij je leidinggevende. Een andere mogelijkheid is in gesprek gaan met een vertrouwenspersoon. Bij sommige ziekenhuizen heb je zelfs een extern vertrouwenspersoon, als je het niet vertrouwt naar iemand in huis te gaan.
Pesten is van alle tijden en vindt helaas overal plaats. Kinderen doen het op school maar ook op de werkvloer gebeurt dit nog regelmatig. Het wordt gedaan in verschillende lagen van de samenleving. Pesten geeft een negatief gevoel en belemmert je levensvreugde. In sommige gevallen kan het zelfs leiden tot ziekte. Het is daarom belangrijk om te weten wat u kunt doen als u gepest wordt op de werkvloer en hoe u hier het beste mee om kunt gaan. Hieronder geven wij een aantal tips en inzichten die kunnen helpen bij het zoveel mogelijk oplossen van pestgedrag op de werkvloer.
Wat is pesten op de werkvloer (in een notendop)?
Pestgedrag op het werk kent verschillende vormen. Het gedrag van de pester kan bestaan uit het maken van vervelende opmerkingen, roddelen, uitlachen of het stelselmatig buitensluiten van een collega. Ook kan het pesten non-verbaal gebeuren, door bijvoorbeeld het geven van vervelende en afwijzende blikken. Daarnaast kan er, ondanks het thuiswerken, sprake zijn van pestgedrag op afstand.
Wat mag u van uw werkgever verwachten?
Uw werkgever is verantwoordelijk voor de veiligheid op de werkvloer. Hij heeft een zorgplicht naar zijn werknemers. Als er sprake is van pestgedrag dan moet de werkgever dit oplossen en zorgen voor een veilig werkklimaat. Daarnaast is de werkgever verantwoordelijk voor het opstellen van beleid om pesten tegen te gaan. Dit is uitgewerkt in de Arbeidsomstandighedenwet en het Arbeidsomstandighedenbesluit. De wet kent overigens geen specifieke bepaling waarin is opgenomen dat een werkgever pesten niet mag toestaan. In zijn algemeenheid kan gesteld worden dat goed werkgeverschap een werkgever ertoe dwingt pestgedrag aan te pakken als hij daarvan op de hoogte is.
Wat kunt u tegen pesten op de werkvloer doen?
Als u zelf gepest wordt op het werk is het belangrijk om in gesprek te blijven met elkaar. Spreek de persoon aan die u een vervelend gevoel geeft of het pestgedrag vertoont. Leidt dit niet tot een oplossing? Ga dan in gesprek met uw leidinggevende. Het is verstandig om dat gesprek goed voor te bereiden en precies te benoemen wie het pestgedrag vertoont en waaruit het pesten bestaat. Ons advies is dan ook dat u bijhoudt wanneer en hoe u gepest werd en aan de hand van een concrete omschrijving het gesprek aangaat met uw leidinggevende. Uw leidinggevende kan u beter helpen als hij/ zij een goed beeld heeft van de situatie. Daarnaast kunt u het pestbeleid van de organisatie opvragen. Met dit beleid kunt u een plan van aanpak met uw leidinggevende maken om het pesten tegen te gaan. In sommige situaties kan de werkgever een mediator inzetten, die bemiddelt tussen u en de pester.
Heeft u het gevoel dat uw leidinggevende niets voor u doet of is het juist uw leidinggevende die u probeert weg te pesten, dan kunt u het beste een vertrouwenspersoon inschakelen. U kunt ook een melding maken bij een lid van de ondernemingsraad of de klachtencommissie binnen de organisatie.
De bedrijfsarts kan u ook helpen
Is er geen klachtencommissie, ondernemingsraad of vertrouwenspersoon in de organisatie of levert bijstand van deze personen niets op, dan kunt u de bedrijfsarts inschakelen. Ook is het goed om een consult aan te vragen als uw functioneren onder het pestgedrag lijdt. In die gevallen doet u er goed aan om u ziek te melden. Met behulp van het advies van de bedrijfsarts kunt u het gesprek weer aangaan met de leidinggevende of de pester. Soms stelt een bedrijfsarts een time out of mediation voor. In geval van mediation wordt een derde onafhankelijke persoon ingeschakeld om met partijen in gesprek te gaan om zo het pestgedrag op te lossen.
Wat als u in een gerechtelijke procecure terechtkomt?
Uw werkgever is wettelijk verplicht om signalen over het pestgedrag serieus te nemen. Gebeurt dat niet, dan handelt de werkgever niet volgens de normen van het goed werkgeverschap. Als uw werkgever tot een beëindiging van uw arbeidsovereenkomst wenst te komen, dan kan hem mogelijk een verwijt kan worden gemaakt. Mocht een dergelijke kwestie leiden tot een gerechtelijke procedure, dan geldt vanuit een juridisch perspectief dat u het bewijs moet leveren, dat de werkgever uw signalen niet serieus genomen heeft. Het is dus belangrijk om notities te maken van hetgeen gebeurd is en hierover schriftelijk te communiceren met werkgever. Zo kunt u, indien het pestgedrag tot ontslag leidt, verwijtbaarheid aan de zijde van werkgever aantonen. Dit kan ervoor zorgen dat u onder omstandigheden recht hebt op een aanvullende vergoeding bovenop de transitievergoeding. Uiteraard geldt dat het belangrijk is dat u in de communicatie meewerkend en positief blijft.
Je zult maar gepest worden
Wij begrijpen dat dit enorm veel impact op uw leven en (werk)plezier kan hebben. U staat er echter niet alleen voor. Wij helpen u graag bij het vinden van een oplossing voor deze vervelende situatie. Neem daarvoor contact met ons team van juristen. Zij kunnen u advies geven en mogelijke vervolgstappen met u bepalen.
Ik word gepest ... Wat kan je doen?
- Probeer naast je werk zo veel mogelijk afleiding te zoeken. Het werk is maar een klein deel van je leven!
- Als de situatie dat toelaat, probeer dan in eerste instantie zelf met de dader(s) te gaan praten en geef aan dat je het gedrag niet prettig vindt. Maak aan pestkoppen duidelijk dat hun gedrag je belemmert. Maak ze duidelijk dat ze te ver gaan. Beschrijf het gedrag daarbij heel objectief. Zeg niet ‘jij pest mij’ maar ‘Jij noemt mij steeds ‘die kale’, dat vind ik niet prettig, en ik wil je vragen daarmee te stoppen’. Praat zoveel mogelijk in de ik-vorm.
- Werkt dat niet of durf je dat niet, dan kun je hulp van derden inroepen. Zoek iemand die kan bemiddelen tussen jou en de dader(s). Zoek iemand die niet te bedreigend is voor de pester(s) of de organisatie. Bijvoorbeeld een vertrouwenspersoon of een bedrijfsmaatschappelijk werker. Zij hebben geheimhoudingsplicht en mogen geen actie ondernemen zonder jouw toestemming. Samen met de vertrouwenspersoon kun je nagaan wat verstandig is. Aan elke interventie kleven risico’s. Daarom is het goed om voordat je tot actie overgaat voors en tegens van de interventies te overwegen.
- Als deze informele interventies niet helpen of als het om zeer ernstig ongewenst gedrag gaat, kun je overwegen om een formele klachtenprocedure te starten. Hierdoor escaleert de situatie wel. Ook is het emotioneel zeer belastend. Soms is er onvoldoende bewijs en wordt een klacht ongegrond verklaard. Laat je van te voren goed (door de vertrouwenspersoon) voorlichten over de risico’s van een klachtenprocedure.
- Helpt het allemaal niet, dan zou je in het uiterste geval kunnen omkijken naar een andere baan op een andere afdeling of locatie. Neem in ieder geval niet zomaar vrijwillig ontslag zolang je geen andere baan hebt. Dan verspeel je namelijk al je rechten op bijvoorbeeld een uitkering. Misschien zijn er wel mogelijkheden om je contract te laten ontbinden, eventueel met toekenning van een schadevergoeding als blijkt dat je werkgever niet voldoende gedaan heeft om het probleem op te lossen.
Bron: Nursing
Kenniscentrum Pesten per doelgroep
Stichting Stop Pesten Nu vertrouwt volledig op vrijwillige donaties en de inzet van vrijwilligers om haar belangrijke werk mogelijk te maken. Wij ontvangen geen subsidies, waardoor wij volledig afhankelijk zijn van de steun van mensen zoals u.
Tip van de redactie! Heb je haast? Navigeer dan snel naar:
► Scholen & Professionals Kenniscentrum Pesten in het Onderwijs
- Of navigeer direct naar de informatie per functionaris: Schooldirectie & MT / Anti-pest coördinator / Leerkracht / Mentor / Ouderraad & MR
- Leerlingen & opvoeders: Kinderen & Jongeren (Leerlingen) / Ouders & Opvoeders
► Sportverenigingen Kenniscentrum Pesten in de Sport
- Of navigeer direct naar de informatie per functionaris: Bestuurders / Coaches, Trainers & Begeleiders / (Top)Sporters & Scheidsrechters
- Jonge leden & ouders Kinderen & Jongeren (Leerlingen) / Ouders & Opvoeders
► Werkgevers Kenniscentrum Pesten op het Werk
- Of navigeer direct naar de informatie per functionaris: Directie en bestuurders / HRM / MT en Leidinggevenden / Medewerkers / Ondernemersraden / Vertrouwenspersonen
► Ouderen Kenniscentrum Pesten in Woonzorgcentra
Breng snel een bezoekje aan ...
► Kenniscentrum (Klassiek) Pesten
► Kenniscentrum Online pesten (cyberpesten)
► Kennisbank & Downloadcentrum o.a. Beleid & Factsheets / Handleidingen / Lesmaterialen / Posters / Wetenschappelijke Onderzoeken
► Ik word gepest, wat kan ik doen