Pesten komt overal voor: op school, op het werk, in de sportvereniging, online en zelfs thuis. Misschien zie jij het gebeuren. Misschien voel je dat er iets niet klopt, maar weet je niet zeker wat. Misschien durf je er niets van te zeggen. Toch kun jij een verschil maken. Pesten stopt niet vanzelf. Pas als omstanders iets doen, verandert het groepsproces. Daarom is de belangrijkste vraag: Wat kun jij doen als je pesten ziet?
Waarom pesten nooit alleen tussen twee personen is
Pesten is een groepsproces. Er is altijd een dader, een slachtoffer, omstanders die toekijken en soms zelfs meelachen of meedoen. Als jij niets doet, blijft het pestgedrag bestaan. Maar als jij wél iets doet, geef je een krachtig signaal. Je laat zien dat pesten niet normaal is.
Herken pestgedrag – ook online
Pesten is systematisch, gemeen bedoeld en doet altijd pijn. Het is geen plagen. Het verschil zit in de macht, de herhaling en de intentie.
Let op signalen zoals:
- Iemand wordt uitgelachen, genegeerd of buitengesloten
- Er worden roddels verspreid of gemene berichten gestuurd
- Iemand wordt gekleineerd, bedreigd of belachelijk gemaakt
- Het gebeurt in groepsverband en de omgeving grijpt niet in
Ook online, via WhatsApp, sociale media of games, gebeurt dit dagelijks.
Wat jij direct kunt doen als je pesten ziet
- Laat merken dat je het pestgedrag afkeurt
Je hoeft niet in discussie te gaan. Soms is een blik of een simpele opmerking genoeg: “Doe normaal”, “Dat is niet oké”, “Stop hiermee.”
- Ga naast het slachtoffer staan
Letterlijk of figuurlijk. Stel een simpele vraag: “Gaat het?” of “Zullen we samen lopen?” Je laat zien dat iemand er niet alleen voor staat.
- Praat erover met iemand die je vertrouwt
Soms kun je de situatie niet alleen oplossen. Praat met een docent, leidinggevende, ouder of vertrouwenspersoon. Samen kun je zoeken naar een aanpak.
- Spreek de groep aan
Zeker bij groepsdruk helpt het als meerdere mensen zich uitspreken. Zo doorbreek je het zwijgen en geef je ruimte aan anderen om ook iets te zeggen.
- Wees alert op online pesten
Zet kwetsende berichten niet door. Meld haatreacties bij de platformen. Steun degene die wordt aangevallen, ook al is het digitaal
Langetermijnimpact van jouw actie
Uit onderzoek blijkt: als één persoon opstaat tegen pesten, kan dat het gedrag direct beïnvloeden. Pesters krijgen minder ruimte. Het slachtoffer voelt zich gesteund. En de groep leert dat pestgedrag niet wordt getolereerd. Jouw keuze om niet weg te kijken, maakt verschil.
Samen kunnen we pesten stoppen. Jij ook.
- Doe de zelftest: Herken jij pestgedrag?
- Bekijk al ons gratis lesmateriaal over Pesten & Online Pesten (Cyberpesten)
Kenniscentrum Pesten per doelgroep
Stichting Stop Pesten Nu vertrouwt volledig op vrijwillige donaties en de inzet van vrijwilligers om haar belangrijke werk mogelijk te maken. Wij ontvangen geen subsidies, waardoor wij volledig afhankelijk zijn van de steun van mensen zoals u.
Tip van de redactie! Heb je haast? Navigeer dan snel naar:
► Scholen & Professionals Kenniscentrum Pesten in het Onderwijs
- Of navigeer direct naar de informatie per functionaris: Schooldirectie & MT / Anti-pest coördinator / Leerkracht / Mentor / Ouderraad & MR
- Leerlingen & opvoeders: Kinderen & Jongeren (Leerlingen) / Ouders & Opvoeders
► Sportverenigingen Kenniscentrum Pesten in de Sport
- Of navigeer direct naar de informatie per functionaris: Bestuurders / Coaches, Trainers & Begeleiders / (Top)Sporters & Scheidsrechters
- Jonge leden & ouders Kinderen & Jongeren (Leerlingen) / Ouders & Opvoeders
► Werkgevers Kenniscentrum Pesten op het Werk
- Of navigeer direct naar de informatie per functionaris: Directie en bestuurders / HRM / MT en Leidinggevenden / Medewerkers / Ondernemersraden / Vertrouwenspersonen
► Ouderen Kenniscentrum Pesten in Woonzorgcentra
Breng snel een bezoekje aan ...
► Kenniscentrum (Klassiek) Pesten
► Kenniscentrum Online pesten (cyberpesten)
► Kennisbank & Downloadcentrum o.a. Beleid & Factsheets / Handleidingen / Lesmaterialen / Posters / Wetenschappelijke Onderzoeken