Er wordt gesproken van wraakporno wanneer seksueel getinte afbeeldingen online worden geplaatst, of wanneer er gedreigd wordt afbeeldingen online te plaatsen die schadelijk kunnen zijn voor de persoon of zijn/haar imago. Dit wordt wraakporno genoemd omdat de afbeeldingen vaak tijdens een date/scharrel/relatie worden gemaakt en worden verspreid als deze voorbij is. Het doel van het online plaatsen van afbeeldingen zou dan zijn om ‘wraak’ te nemen op de persoon. In de praktijk wordt gezien dat afbeeldingen met regelmaat ook online worden geplaatst zonder dat er sprake is geweest van een date/relatie/scharrel. Wraakporno wordt als ernstig feit gezien, vooral vanwege de angst die het teweeg kan brengen bij slachtoffers. Deze angst zorgt ervoor dat daders controle kunnen blijven uitoefenen op slachtoffers. Zo vragen daders met regelmaat om extra beeldmateriaal of geld in ruil voor de afbeeldingen
Verschillende delicten
Als het gaat om wraakporno komen er verschillende belangen in het geding. Allereerst is wraakporno een delict tegen de seksuele vrijheid. Ieder mens heeft het recht zelf te mogen beslissen of en op welke manier hij/zij seksueel actief is. In het geval van wraakporno wordt er voor het slachtoffer besloten dat de afbeeldingen online komen en wordt dit recht dus niet nageleefd. Daarnaast is wraakporno een inbreuk op het recht op privacy. Het slachtoffer geeft geen toestemming voor het plaatsen van de afbeeldingen en was in de veronderstelling dat zijn/haar privacy gerespecteerd zou worden. In de derde plaats wordt de eer en goede naam van het slachtoffer aangetast. De beelden kunnen zorgen voor bepaalde imagovorming die schadelijk kan zijn voor het slachtoffer.
Hoe werkte het voor 1 januari 2020?
Voor 1 januari 2020 kon er op verschillende manieren aangifte worden gedaan wanneer er sprake was van wraakporno. Wanneer het slachtoffer jonger is dan 18, minderjarig, is er sprake van kinderporno. Het verspreiden van kinderporno was en blijft strafbaar. Ook kon er al aangifte worden gedaan van bedreiging of chantage, wanneer daar sprake van was. Daarnaast kon er aangifte worden gedaan van smaad, het schaden van het imago. Hierbij moest het doel van de dader zijn om het imago van het slachtoffer aan te tasten. Het lastige aan deze wetgeving was dat het moeilijk te bewijzen was dat dit het doel was van de dader. Omdat het openbaar maken van naaktbeelden van meerderjarigen op zichzelf niet strafbaar is bleven daders in deze gevallen met regelmaat onbestraft.
Op 1 januari is er een nieuwe wet in werking gegaan waarin wraakporno op zichzelf strafbaar wordt gesteld. Deze wet houdt in dat het vanaf 1 januari 2020 verboden is om naaktbeelden van anderen te delen wanneer de dader wist dat het delen ervan nadelig is voor het slachtoffer. Of het slachtoffer toestemming heeft gegeven voor het maken van de beelden is voor deze wet niet van belang. In de praktijk betekent dit dat het delen van naaktbeelden sneller bestraft kan worden. Een belangrijk verschil in deze wet is dat het delen van naaktbeelden nu strafbaar is wanneer de dader wist dat het delen nadelig zou zijn en niet meer alleen wanneer het delen van de naaktbeelden als doel had het slachtoffer te benadelen. Dit is een belangrijk verschil, omdat het waarschijnlijk makkelijker te bewijzen is dat de dader kon weten dat het delen nadelig zou zijn, dat is in veel gevallen vanzelfsprekend. Ook is het delict en de strafbaarheid daarvan nu duidelijker voor de politie, waardoor zij sneller zullen weten hoe de aangifte aan te pakken . Daders kunnen hier maximaal twee jaar gevangenisstraf voor krijgen.
Bronnen:
Overheid (2019). Wijziging van onder meer het Wetboek van Strafrecht in verband met de herwaardering van de strafbaarstelling van enkele actuele delictsvormen (herwaardering strafbaarstelling actuele delictsvormen). https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-35080-7.html
Via Helpwanted