'Meer aandacht voor ongewenst gedrag door schandaal bij The Voice'

Ongewenst gedrag kan in elke professionele werkomgeving voorkomen. Denk aan (Bron Arbeidsinspectie Ongewenste Omgangsvormen)

Pesten: herhaald ongewenst negatief gedrag, waartegen iemand zich niet kan verdedigen. Pestgedrag kan direct gericht zijn tegen de persoon, bijvoorbeeld kleinerende en vernederende opmerkingen, voortdurende kritiek, fysiek aanvallen of bedreigen. Pesten kan ook minder direct: iemand isoleren, buitensluiten en negeren of roddelen, kwaadaardige geruchten, leugens en valse beschuldigingen verspreiden.
Seksuele intimidatie: elke vorm van seksuele toenadering, verzoeken om seksuele gunsten of ander seksueel getint gedrag in de werkomgeving, die een werknemer tegen wie het is gericht, als ongewenst ervaart. Dit kan verbaal zijn, maar ook non-verbaal: het tonen van seksueel getinte of pornografische afbeeldingen (ook via mail, WhatsApp of sms), aanstaren of seksueel gerichte gebaren. Daarnaast kan seksuele intimidatie fysiek zijn. Dat zijn alle vormen van ongewenst lichamelijk contact: een arm om de schouder, beetpakken, knijpen, zoenen, aanranden en verkrachten.
Intimidatie: een werknemer angst aanjagen of onder druk zetten door psychisch of fysiek geweld of door te dreigen met bijvoorbeeld ontslag of andere sancties.
Discriminatie: direct of indirect onderscheid op basis van bijvoorbeeld etnische achtergrond, seksuele geaardheid of geslacht. Discriminatie kan zich uiten in pestgedrag of (seksueel) intimiderend gedrag.

Het is niet altijd duidelijk wanneer er sprake is van ongewenste omgangsvormen. Daarom is het belangrijk dat u en uw werknemers zich hiervan bewust zijn. Wat voor de één ongewenst is, is voor de ander jn. Wat voor de één ongewenst is, is voor de ander wellicht een grapje. Maar de gevolgen kunnen enorm zijn.

Bron Arbeidsinspectie Ongewenste Omgangsvormen

Door de rel bij televisieprogramma The Voice of Holland staat ongewenst gedrag in een professionele omgeving ineens weer volop in de belangstelling. Het Landelijk Instituut Vertrouwenspersonen merkt dat aan het toegenomen aantal telefoontjes om advies. Stel op het werk een gedragscode in, tipt directeur André Kreuze. Zaterdag werd bekend dat The Voice voorlopig wordt stilgelegd vanwege berichten over jarenlang seksueel wangedrag tegen deelnemers door bandleider Jeroen Rietbergen en jurylid en rapper Ali B. Rietbergen heeft inmiddels bekend. Tegen Ali B is aangifte gedaan. Hij ontkent de aantijgingen. Ook The Voice Kids en The Voice Senior stoppen voorlopig.

Bellen voor advies

Directeur André Kreuze van het Landelijk instituut Vertrouwenspersonen in Leusden zegt dat een directe respons op het schandaal is dat personeelsafdelingen en directies van bedrijven hem nu bellen voor advies. "Ze vragen toch eens na of het bij hen ook zou kunnen spelen, hoe ze daar dan achter kunnen komen en wat ze er dan mee kunnen doen.

Schandaal bij The Voice zorgt voor meer telefoontjes in Leusden

Misbruik speelt in alle sectoren waar machtsverhoudingen gelden. "Denk aan een stagiair die afhankelijk is van de beoordeling door een begeleider en daardoor wel of niet slaagt", schetst Kreuze. "Dan heb je een positie die de kans op bijvoorbeeld seksuele intimidatie vergroot. In de sport kennen we die gevallen ook. Of in het hoger onderwijs, waar de docenten of de professoren uiteindelijk beslissen of je verder gaat of niet."

Pesten en intimidatie

Grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer gaat overigens verder dan alleen ongewenste seksuele aandacht van collega's en leidinggevenden. Ook pesten en intimidatie, en heel soms zelfs fysiek geweld, kunnen het gevolg zijn van machtsverschillen in een bedrijf.

Sinds veel mensen door de coronacrisis thuis zijn gaan werken zijn de cijfers gedaald, maar op een werkzame beroepsbevolking van 9 miljoen mensen loopt het aantal meldingen nog altijd in de honderdduizenden.

Gedragscode

Kreuze adviseert bedrijven om ongewenst gedrag onder collega's aan te pakken met een gedragscode. "Je moet weten wat geoorloofd is en wat niet, zodat het kader duidelijk is. Bij grensoverschrijdend gedrag kun je dan zeggen: Wacht eens, ik heb toen ik begonnen ben een gedragscode meegekregen en nu wordt er overheen gegaan. De volgende stap is natuurlijk wat je ermee doet en kunt."

In Den Haag ligt al enige tijd een voorstel om in bedrijven een vertrouwenspersoon verplicht te stellen. Kreuze is daar uiteraard een groot voorstander van.

"Echt, ik zie toch wel veel organisaties waar de directie standaard zegt: Bij ons gebeurt dat niet. Landelijke cijfers en onderzoeken tonen heel andere dingen aan."

Vijf tips voor de directie
1. Stel een gedragscode op, waarin bepaald is hoe medewerkers met elkaar omgaan. Welke normen en waarden gelden er? En wat wordt er verwacht van de directie of het management?

2. Zorg voor opvang, begeleiding en nazorg van de medewerker door een vertrouwenspersoon die makkelijk benaderbaar, onafhankelijk en deskundig is, en die kan helpen bij het vinden van een oplossing.

3. Stel een klachtenregeling en een klachtencommissie in. Wat moet een medewerker doen die ervaart dat de gedragscode wordt overtreden of zich niet meer veilig voelt? Waar kan hij of zij terecht en hoe lopen de routes? De onpartijdige klachtencommissie hoort beide kanten en zorgt voor een advies of aanbeveling aan de directie.

4. Pak de dader aan. Wie zich schuldig maakt aan ongewenste omgangsvormen verdient een passende maatregel. Denk aan een berisping, een formele waarschuwing, een schorsing of ontslag.

5. Geef voorlichting en instructie, zodat medewerkers weten wat het bedrijf doet om ongewenst gedrag tegen te gaan en wat ze kunnen doen als ze ermee te maken krijgen.

Bron: Brochure Ongewenste omgangsvormen van de Arbeidsinspectie

Bron RTV Utrecht

Doelgroep:

Professionals

Pesten op het werk